سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه که با عربستان کلید خورد، می تواند آغاز دوران جدیدی در این جغرافیای پیچیده و پر آشوب باشد. آمریکای تحت رهبری ترامپ، فارغ از بهره مندی از مزایای اقتصادی و سیاسی در این سفر، با اعلام برداشتن تحریم های سوریه و ملاقات با جولانی، آمریکایی را به تصویر کشید که فقط و فقط به منافع می اندیشد. ترامپ پس از ملاقات با جولانی در عربستان اعلام کرد که دشمن دائمی ندارد، هرچند که جولانی مترسکی از دشمن بود. ترامپ با ملاقات با جولانی، کسی که بر سر او جایزه تعیین شده بود، آمریکای عریان را نمایش و نشان داد که بسیاری از استانداردها بخشی از بازی میدان سیاست بوده است.
درک این نکته می تواند عامل مانور جمهوری اسلامی ایران باشد، زیرا جولانی ظاهرا دشمن تر از ایران برای آمریکا بود. هرچند که می توان ظهور جولانی، داعش و…. را نیز بخش بزرگی از بازی و عاملی برای به زانو درآوردن و نابودی سرمایه های مادی و معنوی ایران قلمداد کرد.
به هر حال به نظر می رسد دوران بازی های پیچیده و چند وجهی در خاورمیانه به اتمام رسیده و نقش آفرینی در میدان سیاست پس از این باید ساده و شفاف و در بخش‌های راهبردی در تضاد با منافع کلان آمریکا نباشد. واشینگتن تلاش دارد این مسیر و هدف را اگر با چرخش نرم تحقق نیابند، با اهرم های سخت محقق کند.
تاثیرات دوران جدید در خاورمیانه فراتر از این جغرافیا بوده و درک این مهم برای ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای و تطبیق شرایط خود با آن یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.
اگر بپذیریم آخرین حلقه خاورمیانه جدید به راه آوردن ایران باشد، تحولات در غزه، لبنان، سوریه و عراق را بهتر درک می‌کنیم و سفر خاورمیانه‌ای ترامپ را پیش نمایشی از تغییرات می‌بینیم و برای خود در این تغییرات جایگاه شایسته ای تعریف خواهیم کرد.
آمریکایی که توانست اروپای پس از جنگ را در راستای سیاست های راهبری خود تغییر دهد، بعید است نتواند خاورمیانه را در راستای اهداف کلان خود سامان دهد.
بستر اجتماعی خاورمیانه‌ی خسته از جنگ، در وسعتی از فلسطین تا اسرائیل از لبنان و ایران و…. که از جنگ و چالش ها فرسوده شده است، همگی با گذشت از برخی آرمان ها و تن دادن به واقعیت های زمینی، در پی آرامشی هستند که صلح می تواند به ارمغان آورد.
نکته آنکه با جنگ یا بدون جنگ، ایران و خاورمیانه به نقطه آخر نزدیک شده‌اند و تغییرات بنیادی در راهبردها و سیاست‌های داخلی و خارجی ایران اجتناب‌ناپذیر شده است. نتیجه بخش بودن مذاکرات ایران و آمریکا می تواند مدیریت تغییرات را در بخش های مهمی از ایران بنمایاند و این خود تهدید را می تواند به فرصتی تبدیل کند تا ایران و ایرانیان بتوانند همچون کشورهای منطقه در چرخه توسعه قرار گیرند.
نفس ها و ناترازی ها در همه ابعاد روزشمار شده اند. روزهای تضاد و ناترازی در عرصه سیاست و حکمرانی با بستر اجتماعی مردم ایران رو به پایان است و دوران جدید با ابزارهای سخت و یا نرم آغاز خواهد شد. ایران و ایرانی در برهه های حساس و در بسیاری از پیچ های تاریخی نشان داده اند که می توانند ایران را از خطرات مترتب بر آن عبور دهند.
امروز روز حساس ایران است. حمکرانی در ایران و در این لحظات حساس با درک واقعیت های حاکم متکی بر قدرت، نه تنها باید ایران را از خطرات عبور دهد، بلکه باید سهم و امتیاز ایران را از تغییرات با مدیریت توانایی بی‌شمار آن از تحولات، بگیرد.
باشد که ایران از این گذر سخت و تاریخی نه تنها سربلند عبور کند بلکه بتواند ایران و ایرانیان را در جایگاه شایسته خود بنشاند.
منبع: دیپلماسی ایرانی
ثبت دیدگاه