پس از حمله هوایی پاکستان به افغانستان در تاریخ 9 اکتبر 2-25 مصادف با 17 مهر سالجاری برای مورد هدف قرار دادن ولی الله محسود رهبر جنبش (تحریک) طالبان پاکستان TTP ، نیروهای مسلح افغانستان و نیروهای ارتش پاکستان در حملاتی سنگین علیه یکدیگر به تبادل آتش پرداختند و تعداد قابل توجهی از نیروهای مرزی پاکستان در این حملات کشته شده اند. همزمان در فضای مجازی تصاویر ویدیویی از حملات موشکی افغانستان به لاهور مرکز ایالت پنجاب به عنوان پایگاه اصلی و سنتی حزب مسلم لیگ پاکستان وایرال شد. در مقابل پاکستان طی اظهاراتی اعلام کردند عملیات انتقام جویانه از طالبان با قدرت تمام ادامه خواهد داشت و مدعی شدند موفق شده اند با تصرف ۱۹ پایگاه نظامی طالبان ده‌ها نفر از نیروهای طالبان افغانستان را در حملات سنگین از پای دراورند.
همزمان سفر سرپرست وزارت خارجه افغانستان به هند که پاکستانی ها آن را کشور متخاصم می دانند، موجب خشم اسلام آباد شد. متقی در هند گفته است تروریسم نباید به عنوان مسئله افغانستان مطرح شود بلکه مشکل داخلی پاکستان است و هر مشکلی باید در خود آن کشور مورد رسیدگی قرار بگیرد . متقی تاکید می کند پاکستان نباید افغانستان را متهم کند که تروریسم از خاک افغانستانشکل می‌گیرد. از سوی دیگر در بیانیه مشترک هند و افغانستان در خلال سفر امیر خان متقی سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان، به وضعیت جامو و کشمیر اشاره شده و افغانستان در بخشی از بیانیه با هند همبستگی نشان داده است که این مساله هم واکنش های بسیاری در پاکستان داشت.
سئوال اساسی اینجاست که پیمان دفاعی اخیر پاکستان و عربستان سعودی که در تاریخ 17 سپتامبر سالجاری میلادی به امضا رسید و هفته های گذشته کانون توجه تحلیل گران نظامی و سیاسی به ویژه در منطقه غرب و جنوب آسیا بوده ، در تنش و درگیری نظامی اخیر دو کشور همسایه افغانستان و پاکستان چه کاربردیخواهد داشت ؟ اگر چه متن این پیمان تاکنون به صورت رسمی منتشر نشده و طرفها کماکان سیاست ابهام را در این مورد دنبال می کنند، اما سئوال اساسی اینجاست که با توجه به تبادل آتش بین پاکستان و افغانستان ، چرا ارتش عربستان به یاری هم پیمان خود پاکستان نیامد؟ و آیا به تعبیری مولود جدید از ابتدا مرده به دنیا آمده و قابلیت اجرایی ندارد؟
شاید یکی از بندها و پیش نیازهای ورود ارتش هم پیمان در یک منازعه نظامیو.. درخواست استمداد از سوی طرف مورد تجاوز باشد و اگر چنین باشد ، احتمالا پاکستان نیازی به کمک سعودی نداشته است. گمان می رود این پیمان کاربردی یک طرفه دارد و به نحوی مورد توافق قرار گرفته است که صرفا ارتش پاکستان در موارد تجاوزات نظامی از سوی دیگران به یاری عربستان بشتابد. چون پاکستانی ها برای این مساله دو انگیزه قوی دارند. اول مساله ایدئولوژیک صیانت از حرمین شریفین و دوم دریافت کمک های مالی جهت بازپرداخت وام های دریافتی از صندوق های مالی و بانکی بین المللی و مدیریت نمودن اقتصاد نحیف و شکننده پاکستان. طبعا تحلیل دقیق تر موضوع نیازمند دسترسی به مفاد پیمان مذکور و پایش تحولات همسایگان شرقی طی روزهای آینده دارد.
خوشبختانه تبادل آتش بین دو کشور همسایه پاکستان و افغانستان با وساطت و میانجی گری قطر و ترکیه به حالت آتش بس در آمده و دور دوم مذاکرات امروز در استانبول ترکیه برگزار می شود. به گزارش منابع، محور اصلی مذاکرات، طراحی یک «مکانیزم نظارتی» برای مسئله تروریسم است؛ پاکستان پیشنهادی را مطرح کرده است که در آن حملات تروریستی از خاک افغانستان به پاکستان نظارت شود. طبعا ایجاد صلح و ثبات پایدار در منطقه و بین همسایگان ، آرزوی کشورهای مسلمان و همسایه در منطقه است و کشورها دوست تلاش خواهند کرد با استفاده از ظرفیت های دیپلماتیک به این روند کمک کنند.
منبع: کافه دیپلمات
ثبت دیدگاه