به نظر می‌رسد کشورهای خلیج فارس، فارغ از پذیرش یا انصراف حماس، به طور فزاینده‌ای به دنبال پیشبرد طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در مورد آینده غزه هستند.
اجماع عربی
افراد آشنا با این موضوع که نخواستند نامشان فاش شود، در مورد مذاکرات جاری گفتند که اجماعی در مورد لزوم پیشبرد طرح “روز بعد” برای غزه در حال شکل‌گیری است و حماس حق وتو ندارد. این افراد افزودند بازیگران منطقه‌ای همچنان امیدوارند که این گروه شبه‌نظامی آن را بپذیرد.
این ماجرای تازه، مهر تاییدی است بر تأکید پایتخت‌های خلیج فارس بر کاهش بی‌ثباتی منطقه‌ای، هم‌زمان با برنامه‌های توسعه اقتصادی مانند چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی. این داستان همچنین دلالت بر تلاش برای پاسخ به فشار شهروندان این کشورها برای توقف جنگ است -جنگی که نوار ساحلی محل سکونت حدود ۲ میلیون فلسطینی را تقریباً نابود کرده و منجر به اعلام قحطی توسط یک ناظر تحت حمایت سازمان ملل در بخش‌هایی از این سرزمین شده است.
یکی از مقامات خلیج فارس این طرح را بهترین طرح از زمان آغاز جنگ توصیف کرد و گفت هیچ کس حاضر نیست این فرصت را از دست بدهد. عمرو موسی، وزیر امور خارجه سابق مصر گفت: «به دلیل فضای کلی بدبینی در خاورمیانه، فضای عمومی بد ین گونه است که از ابتکار ترامپ استقبال شود».
آینده حماس
به گفته منابع مذکور، طرح ترامپ شامل اعلام مناطق امن توسط ارتش اسرائیل و پاکسازی آنها از عوامل حماس و آغاز بازسازی در آنجا خواهد بود. یکی از این منابع گفت که این طرح که از حماس می‌خواهد تسلیم شود و سلاح‌های خود را زمین بگذارد و هرگز این گروه را در نظر نگرفته است.
در متن این طرح، به صراحت به هدف جلوگیری از انحراف طرح توسط حماس اشاره شده، و در ماده ۱۷ آمده است که اگر این گروه پیشنهاد را به تأخیر بیندازد یا رد کند، نقشه راه ترسیم شده همچنان در مناطقی که اسرائیل آن را روشن می‌داند، ادامه خواهد یافت.
یک مقام ارشد حماس به تلویزیون الجزیره گفت که انتظار می‌رود به زودی به این پیشنهاد پاسخ داده شود. وی افزود که این گروه «به دنبال مناطق خاکستری» برای همکاری است؛ که نشان می‌دهد بعید است که این گروه به سادگی آن را بپذیرد یا کاملاً آن را رد کند.
مقامات کشورهای خلیج فارس اذعان دارند که این طرح ناقص و در برخی موارد مبهم است و بر لزوم شفاف سازی جزئیاتی مانند جدول زمانی، بودجه و لجستیک اعزام صلح‌بانان به منطقه جنگی فعال تأکید می‌کنند. با این حال، آنها می‌گویند زمان پایان دادن به جنگ فرا رسیده است.
اما پیشبرد این روند بدون موافقت حماس ممکن است فوق‌العاده پیچیده باشد و احتمال حملات شبه‌نظامیان را در داخل مناطق امن تعیین‌شده باز بگذارد. اقدامات متحدان منطقه‌ای این گروه – به‌ویژه حوثی‌های مستقر در یمن – نیز یک خطر است. عبدالملک الحوثی، رهبر حوثی‌ها، طبق یک سخنرانی تلویزیونی در روز پنجشنبه، رهبران عرب و مسلمان را با تأیید طرح ترامپ برای غزه به ارتکاب «خیانت» متهم کرد. او اعراب را از این‌که «به ابزاری در دست آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها برای اعمال فشار بر مردم فلسطین و نیروهای مقاومت آن تبدیل شوند»، بر حذر داشت.
چالش‌های پیش رو
اما، با وجود خطرات پیش‌رو، یک احساس عمومی به نفع این پیشنهاد در خلیج فارس وجود دارد. بندیکت فرانکه، مدیرعامل کنفرانس امنیتی مونیخ، گفت: «اکنون برای اخلالگران در این فرآیند، وضعیت واقعاً دشوار است.»
پیشنهاد ایالات متحده جدیدترین مورد از مجموعه‌ای از تلاش‌های ناموفق برای برقراری آتش‌بس بین اسرائیل و حماس است که راه را برای توافقات چالش‌برانگیز پس از آن هموار کرد. طرح فعلی مورد حمایت بسیاری از کشورهای عربی و دولت‌های با اکثریت مسلمان قرار گرفت.
دولت ترامپ از پیشنهاد قبلی خود که به اصطلاح ریویرا نامیده می‌شد – که شامل اسکان مجدد بسیار بحث‌برانگیز اهالی غزه بود – عقب‌نشینی کرد و گفت که به اسرائیل اجازه الحاق کرانه باختری را نخواهد داد. در طرح جدید آمده است که حماس از هرگونه نقش حاکمیتی آینده در غزه حذف خواهد شد و از ورود تشکیلات خودگردان فلسطین اصلاح‌نشده جلوگیری می‌شود – اولویت‌های کلیدی برای امارات متحده عربی.
بدر السیف، استادیار دانشگاه کویت و همکار اندیشکده چاتهام هاوس، گفت: «هیچ تضمینی وجود ندارد که طرح فعلی پیش برود، و نه حماس و نه اسرائیل هنوز علناً با آن موافقت نکرده‌اند. من تصور نمی‌کنم که کشورهای خلیج فارس چیزی را که تضمین‌های روشن و جدول زمانی ارائه نمی‌دهد، مطرح کنند و این مستلزم افزودن جزئیات بیشتر به طرح است».
منبع: اکوایران
ثبت دیدگاه