عملیات روز گذشته اوکراین در خاک روسیه که از سوی رسانه‌ها «بزرگترین عملیات پهپادی اوکراین در عمق خاک روسیه» خوانده شده، تعجب بسیاری از تحلیلگران و صاحب‌نظران را برانگیخت و نگاه مردمان جهان را به پیشرفتهای اخیر پهپادی اوکراین متوجه کرد.
بیش از سه سال پیش بود که در تاریخ ۲۲ فوریه ۲۰۲۲ (۵ اسفند ۱۴۰۰)، روسیه حمله‌ای گسترده را به خاک اوکراین آغاز کرد؛ حمله‌ای که عنوان «بزرگترین و مرگبارترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون» را از آن خود کرده است. در این جنگ بنابر آمارها تا کنون صدها هزار نظامی کشته و یا زخمی شده‌اند. طبق اعلام ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، روسیه هم‌اکنون ۲۰ درصد از خاک اوکراین را اشغال کرده است و نیروهای روسیه وارد ۳ هزار ۶۲۰ شهرک اوکراینی شده‌اند که از این تعداد، ۱۰۱۷ عدد از این شهرک‌ها آزاد شده و دو هزار و ۶۰۳ عدد از آن‌ها همچنان در اشغال باقی مانده‌اند. با این حال اوکراین در حمله روز گذشته خود تلاش کرد تا ورق را به نفع خود برگرداند.
وقتی ترامپ فکر می‌کرد زلنسکی دیگر کارتی برای رو کردن ندارد!
سه ماه پیش و زمانی که جنگ اوکراین از یکسو تازه وارد سومین سال خود شده بود و از سوی دیگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تازه سکان ریاست جمهوری را در این کشور به دست گرفته بود، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین راهی کاخ سفید شد تا شاید ساکنان جدید کاخ سفید را با خود در نبرد با روسیه همراه سازد؛ هرچند دیدار وی با رئیس جمهور آمریکا به تنش لفظی منجر شد و او فهمید بر خلاف دوران ریاست جمهوری بایدن، مسیری دشوارتر را برای همراه ساختن غرب با کی‌یف در جنگ اوکراین و روسیه بر عهده دارد.
ترامپ در آن جلسه در برابر دوربین خبرنگاران سعی کرد تا با تحقیر زلنسکی، او را به پذیرش شرایطی که مد نظر آمریکاست، وادارد. او در آن جلسه خطاب به زلنسکی گفت: «به ما نگو شما درک نمی‌کنید! ما اینجاییم که مشکل را حل کنیم پس به ما نگویید چه احساسی داریم. تو در موقعیتی نیستی که به ما دیکته کنی که ما چه درکی از شرایط داریم. تو هیچ کارتی برای بازی کردن در این شرایط نداری و بدون ما هیچی نیستی. تو با جان میلیون‌ها نفر از مردمت بازی کردی و آن‌ها را به کشتن دادی. تو قمار جنگ جهانی سوم را راه انداختی.»
کارت آسی که زلنسکی رو کرد
اگر چه سه ماه پیش ترامپ تلاش کرد تا با تحقیر زلنسکی، او را به پذیرش شرایط خود مجاب کند، اما اوکراین سه‌ماه بعد، کارت بُردی را به ناگاه رود کرد که نه فقط تعجب مقامات روسیه، بلکه دیگر مردمان جهان را نیز برانگیخت.
پایگاه خبری نشریه گاردین پس از عملیات دیروز اوکراین به نقل از یک مقام امنیتی نوشت: «اوکراین حمله‌ای «وسیع» با پهپاد علیه بمب‌افکن‌های نظامی روسیه در سیبری انجام داد که طی آن، بیش از ۴۰ هواپیمای جنگی در هزاران کیلومتر دورتر از قلمرو خود هدف قرار داده شدند.»
به گفته گاردین، این اقدام پس از آن انجام می‌شود که اوکراین این پهپادها را به‌شکلی مخفیانه به محوطه این فرودگاه‌ها منتقل کرده بود. بنابر این گزارش، در آستانه مذاکرات صلح میان روسیه و اوکراین، حمله به این چهار فرودگاه، بخشی از تشدید جنگی بوده که سه سال است جریان دارد. ویدئوهای منتشر شده از فرودگاه‌های نظامی در روسیه هواپیماهای منهدم شده را نشان می‌دهد که در شعله‌های آتش در حال سوختن هستند.
خسارتی ۷ میلیارد دلاری
در میان بیش از ۴۰ هواپیمایی که گفته می‌شود آسیب دیده‌اند، بمب‌افکن‌های راهبردی تو-۹۵ و تو-۲۲ نیز دیده می‌شوند؛ هواپیماهایی که روسیه از آن‌ها برای شلیک موشک‌های دوربرد به سوی شهرهای اوکراین استفاده می‌کند.
سازمان اطلاعات داخلی اوکراین (SBU) گفته است هواپیماهای روسی که هدف موج حملات پهپادی قرار گرفته شدند، در مجموع حدود ۷ میلیارد دلار ارزش داشتند. به نوشته گاردین در صورتی که میزان خسارت وارد شده مورد تأیید قرار گیرد، این حمله بزرگترین حمله پهپادی مخرب در این جنگ تا کنون بوده است.
تمجید زلنسکی از ۱۸ ماه برنامه ریزی موفق
اما ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین حمله غافلگیرکننده سرویس اطلاعاتی این کشور به چندین فرودگاه نظامی روسیه را موفقیتی کاملاً درخشان خواند. زلنسکی گفت: به عنوان نتیجه‌ای که به تنهایی (و بدون کمک طرفهای دیگر) از سوی اوکراین به دست آمد، [این عملیات] یک سال و شش ماه و نه روز از زمان آغاز برنامه‌ریزی برای اجرای مؤثر آن طول کشید؛ عملیاتی که دوربردترین عملیات ما محسوب می‌شود.»
وقتی اوکراین در تولید پهپاد خودکفا می‌شود
اما یکی از پرسشهایی که شاید در خصوص چگونگی موفقیت اوکراین در حمله اخیرش به وجود آید، این باشد که چطور این کشور با وجود فشارهایی بعد از روی کار آمدن دولت ترامپ بر کی‌یف وارد شده و از لحاظ کمکهای نظامی خارجی در مضیقه بیشتر قرار گرفته، توانست چنین حمله‌ای را انجام دهد. جواب در خودکفایی این کشور در زمینه تولید پهپاد است.
پایگاه اوکراینی «کی‌یف استار» در تاریخ ۲۸ آوریل (۸ اردیبهشت) در خبری با عنوان «بیش از ۹۵ درصد از پهپادهای اوکراینی اکنون تولید داخلی هستند» به نقل از «والری چورکین»، معاون وزیر دفاع اوکراین نوشت: اوکراین اکنون در حال عقب راندن محدودیت‌هاست؛ به‌طوری که ۹۵ درصد از پهپادهایی که در حال حاضر نیروهای اوکراینی در خط مقدم استفاده می‌کنند، ساخت داخل هستند.»
این پایگاه اوکراینی سپس می‌نویسد: از زمان آغاز حمله گسترده روسیه در ۲۰۲۲، اوکراین به سرعت توانایی خود را در سامانه‌های بدون سرنشین گسترش داده و در ابداعات فنی و توسعه پهپادهایی که از هوا، دریا و یا زمین شلیک می‌شوند، سرمایه‌گذاری سنگینی انجام داده است.
تولید پهپادهایی شبیه به شاهد
کمتر از دو هفته پیش بود که رسانههای اوکراینی از تولید پهپادی انتحاری، شبیه به پهپاد ایرانی شاهد خبر دادند. در همین ارتباط، خبرگزاری اوکراینی «RBC-Ukraine» گزارش داد شرکت «اوکراینی «DeepStrikeTech» تولید یک نوع جدید از پهپادهای انتحاری به نام پهپاد «بتیار» (Batyar) آغاز کرده که از لحاظ بصری، مشابه پهپاد ایرانی «شاهد» است و می‌تواند بیش از ۸۰۰ کیلومتر پرواز کند.
بنابر اعلام این خبرگزاری، پهپاد بتیار در ابتدا به عنوان یک پهپاد کامی‌کازه (پهپاد انتحاری) برای مأموریت‌های بمبارانی درست شد؛ هرچند در طول زمان توانایی‌های آن توسعه داده شد. طبق این گزارش، این پهپاد می‌تواند بر اساس برنامه پیکربندی داده شده به آن، به عنوان یک تله، یک بمب افکن و یا یک پهپاد کامی‌کازه (انتحاری) در خط مقدم مورد استفاده قرار گیرد.
حال با پیشرفتهای اخیر اوکراین خصوصا در زمینه تولید پهپاد به شکل بومی و پس از عملیات غافلگیر کننده اخیر این کشور علیه روسیه، بایستی منتظر ماند و دید این اهرم‌های فشار، ورق را در مذاکرات چانه‌زنی برای صلح میان مسکو و کی‌یف، به نفع اوکراین برخواهد گرداند یا خیر.
منبع: فرارو
ثبت دیدگاه