بنابر اعلام یک رسانه آمریکایی، وقتی دونالد ترامپ در نخستین دوره‌اش برای برکناری نیکولاس مادورو فشار می‌آورد، مقام‌های آمریکایی یک بازی جنگی برگزار کردند تا ارزیابی کنند سقوط این رهبر قدرتمند چه پیامدهایی به همراه خواهد داشت.
، در ادامه این مطلب آمده است: نتایج نشان داد که احتمال بروز هرج‌ومرج و خشونت در داخل ونزوئلا بالاست؛ زیرا واحدهای نظامی، جناح‌های رقیب سیاسی و حتی گروه‌های چریکی مستقر در جنگل‌ها برای کنترل این کشور نفت‌خیز رقابت خواهند کرد.
این یافته‌های غیرمحرمانه — که تحلیل کارشناسان دیگر نیز آن را تأیید می‌کند — نشان می‌دهد که فشارهای ترامپ برای برکناری مادورو در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش با خطرات زیادی همراه است.
ترامپ هنوز اهداف دقیق خود درباره ونزوئلا را توضیح نداده، اما مادورو را یک قانون‌شکن و دشمن ایالات متحده توصیف کرده و نیروها، ناوها و هواپیماهای آمریکایی را در فاصله‌ای نزدیک از ونزوئلا مستقر کرده است.
ترامپ روز دوشنبه گفت که آماده گفت‌وگو با رئیس‌جمهور ونزوئلاست، اما احتمال اعزام نیروی زمینی را برای تحقق هدف اعلام‌شده‌ی خود — جلوگیری از نقش دولت مادورو در قاچاق مواد مخدر به آمریکا — رد نکرد.
از اوایل سپتامبر، ارتش آمریکا دست‌کم ۲۱ حمله علیه قایق‌ها در نزدیکی سواحل ونزوئلا انجام داده و دست‌کم ۸۳ نفر را کشته است؛ افرادی که دولت ترامپ می‌گوید در حال انتقال مواد مخدر به آمریکا بوده‌اند.
ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا و برنده جایزه نوبل، آماده است جایگزین مادورو شود؛ کسی که به‌طور گسترده متهم است انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ را، که جنبش ماچادو به‌راحتی پیروز آن شده بود، دزدیده است. ماچادو می‌گوید با یک مأموریت مردمی و یک برنامه انتقال قدرت که از «روز اول» قابل اجراست، قدرت را در دست خواهد گرفت.
اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که تاریخ اخیر مداخلات تغییر رژیم توسط آمریکا — مانند عراق، افغانستان و لیبی — ممکن است در ونزوئلای پس از مادورو نیز تکرار شود.
«چیزی که واقعاً ما را نگران می‌کند این است که آن‌ها ظاهراً هیچ طرح جدی‌ای برای اتفاقات پس از آن ندارند»، این را فیل گانسون، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران و نویسنده گزارش جدید درباره این موضوع، می‌گوید.
او که از کاراکاس سخن می‌گفت، افزود: «این تصور که شما می‌توانید یک دولت جدید را جایگزین کنید و همه‌چیز خودبه‌خود روبه‌راه می‌شود، نوعی خیال‌پردازی است.»
بازی‌های جنگی دولت آمریکا، رزمایش‌هایی که در آن مقام‌ها و کارشناسان گرد هم آمده و پیامدهای احتمالی سقوط مادورو را شبیه‌سازی می‌کردند، توسط داگلاس فرا، کارشناس امنیت ملی متخصص آمریکای لاتین، روایت شده است؛ او در چندین رزمایش از این دست در دوران حضورش در دانشگاه دفاع ملی شرکت داشته است. شرکت‌کنندگان شامل مقام‌هایی از سراسر دولت آمریکا، از جمله پنتاگون و وزارت خارجه، بودند.
فرا نوشت که براندازی مادورو، چه از طریق کودتای نظامی، چه قیام مردمی یا اقدام نظامی آمریکا، حکومت شکننده و اقتدارگرای ونزوئلا را فرو می‌پاشاند و «برای مدتی طولانی کشور را در هرج‌ومرج فرو می‌برد، بدون امکان پایان دادن به آن.»
فرا ابتدا اوایل ماه جاری در مصاحبه‌ای با پادکست SpyTalk درباره شرکت خود در این رزمایش‌ها صحبت کرد.
در اوایل ۲۰۱۹، مقام‌های کاخ سفید ترامپ معتقد بودند مادورو آسیب‌پذیر است، به‌خصوص به دلیل اعتراضات مردمی که واشنگتن از آن‌ها حمایت کرده بود. ترامپ گزینه‌های نظامی را بررسی کرد اما در نهایت کنار گذاشت، و سپس با ناامیدی مشاهده کرد که مادورو اعتراضات را سرکوب کرد.
فرا، خبرنگار سابق، در مصاحبه‌ای هشدار داد که ونزوئلا بدون مادورو بهتر خواهد بود، اما «هیچ تغییر ناگهانی و عظیمی» در ساختار حکومت نمی‌تواند بدون پیامدهای فاجعه‌بار رخ دهد.
او گفت: «دیگر هیچ فرماندهی و کنترلی بر ارتش نخواهید داشت و هیچ نیروی پلیسی هم وجود نخواهد داشت.» او افزود هرگونه اعزام نیروهای آمریکایی برای تثبیت کشور «احتمالاً به ده‌ها هزار سرباز نیاز خواهد داشت.»
گزارش گروه بحران نیز همین نتیجه را تأیید می‌کند و هشدار می‌دهد که دولت جدید در کاراکاس — حتی اگر با حمایت منطقه‌ای و آمریکا روی کار بیاید — ممکن است با «درگیری کم‌شدت اما طولانی‌مدت» روبه‌رو شود.
یک مقام ارشد دولت در پاسخ به این سؤال که آیا آمریکا برای خروج احتمالی مادورو برنامه‌ریزی کرده است یا نه، تنها گفت دولت ترامپ «کاملاً از تمام پیامدهای احتمالی مرتبط با هر اقدامی که ممکن است انجام شود یا نشود، آگاه است.»
ماچادو اعلام کرده که برای انتقال نرم و سریع قدرت برنامه دارد و می‌تواند در صورت خروج مادورو کنترل کامل کشور را به دست گیرد. او روز سه‌شنبه «مانیفست آزادی» خود را منتشر کرد و تعهد داد حقوق اساسی را حفظ کند و «رژیم جنایتکار» مادورو را به‌خاطر «جنایت علیه بشریت» پاسخگو بداند.
اما اپوزیسیون با چالش‌های بزرگی مواجه خواهد شد: کنترل بر نمایندگان، فرمانداران، بوروکرات‌ها، نیروهای امنیتی و سربازانی که مادورو طی سال‌ها انتخاب و پرورش داده است، به‌ویژه کسانی که از انتقام می‌ترسند.
گزارش گروه بحران هشدار می‌دهد: «بسیاری از افسران ارشد ارتش ممکن است در برابر تغییر رژیم مقاومت کنند.»
حتی اگر مادورو با انتقال قدرت به یک جانشین مورد حمایت آمریکا موافقت کند، برخی نیروهای امنیتی ممکن است همچنان شورش کرده یا «حتی جنگی چریکی علیه مقام‌های جدید به راه بیندازند.»
گروه‌های مسلح دیگر نیز ممکن است با انتقال قدرت مخالفت کنند یا از خلأ قدرت سوءاستفاده کنند. هزاران جنگجوی کارآزموده از ارتش آزادی‌بخش ملی کلمبیا (ELN) در جنگل‌های مرزی مستقرند. این گروه وعده داده که از حکومت مادورو دفاع خواهد کرد و علیه هر نیروی خارجی در منطقه خواهد جنگید؛ زرادخانه این گروه شامل مواد منفجره و چند پهپاد مسلح است.
هرج‌ومرج و درگیری می‌تواند موج جدیدی از مهاجرت ونزوئلایی‌ها را به راه بیندازد، درحالی‌که کشورهای همسایه همین حالا نیز با میلیون‌ها مهاجری که از حکومت مادورو گریخته‌اند، دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
حفظ نظم در سراسر کشور کاری عظیم خواهد بود، به‌خصوص بدون وفاداری کامل نیروهای امنیتی که عمدتاً طرفدار مادورو هستند.
در سال ۱۹۹۴، مأموریت نظامی آمریکا در هائیتی که یک حکومت نظامی را برانداخت و کشور را تثبیت کرد، حدود ۲۵ هزار نیرو نیاز داشت. ونزوئلا حدود ۳۳ برابر هائیتی وسعت دارد، یا تقریباً دو برابر کالیفرنیا.
حمله سال ۱۹۸۹ آمریکا به پاناما — کشوری که کمتر از یک‌دهم ونزوئلا وسعت دارد — حدود ۲۷ هزار نیروی آمریکایی درگیر داشت.
در آن عملیات، دیکتاتور پاناما، مانوئل نوریگا — که مانند مادورو به قاچاق مواد مخدر متهم شده بود و از نظر واشنگتن حاکمی نامشروع به شمار می‌رفت — به‌سرعت دستگیر شد. چند ماه پیش از آن، نوریگا انتخابات را که ظاهراً یک رهبر اپوزیسیون به نام گییرمو اندارا در آن پیروز شده بود، باطل کرده بود.
مقام‌های آمریکایی اندارا را وادار کردند قدرت را در دست بگیرد، با وجود اینکه او نسبت به تهاجم آمریکا بسیار مردد بود. او در یک پایگاه نظامی آمریکا سوگند یاد کرد. اما با توجه به نارضایتی مردم از نحوه روی کار آمدن او، اندارا با اعتراضات خیابانی، شورش‌ها و سقوط محبوبیت روبه‌رو شد.
اندارا حتی کمی بیش از یک سال پس از تهاجم، دست به اعتصاب غذا زد تا دولت جورج اچ. دبلیو. بوش را تحت فشار قرار دهد تا کمک‌هایی را که به پاناما قول داده بود بفرستد — یادآوری اینکه واشنگتن ممکن است پس از پایان درگیری‌ها به سرعت بی‌توجه شود.
هفته گذشته، هنگامی که وزیر خارجه، مارکو روبیو، در سفری به کانادا پرسیده شد آیا دستگیری نوریگا می‌تواند الگویی برای برنامه‌ریزی فعلی دولت ترامپ باشد، او طفره رفت و گفت آن زمان در دبیرستان بوده است.
او افزود هدف آمریکا در ونزوئلا «جلوگیری از سرازیر شدن مواد مخدر به کشور ما توسط این سازمان‌های تروریستی است. و این همان کاری است که اکنون در حال انجام آن هستیم.»
این دقیقاً به چه معناست، هنوز روشن نیست.
مادورو تاکنون از ترک قدرت و رفتن به تبعید خودداری کرده — امری که به گفته گانسون از گروه بحران، قابل درک است. مادورو با یک تحقیق دادگاه کیفری بین‌المللی روبه‌روست که می‌تواند او را به یک فرد تحت تعقیب بین‌المللی تبدیل کند.
تبعید نیز همیشه تضمینی برای امنیت جانی نیست. در سال ۱۹۷۹، دیکتاتور ضدکمونیست نیکاراگوئه، آناستازیو سوموسا دبایله، قدرت را کنار گذاشت و به پاراگوئه گریخت — اما سال بعد توسط چریک‌های چپ‌گرا که مسلح به مسلسل و یک بازوکا بودند، ترور شد.
گانسون گفت: «فرض دولت ترامپ این است که اگر فشارها را به اندازه کافی افزایش دهید، مادورو می‌ترسد و تصمیم به ترک قدرت می‌گیرد.»
«اما نمی‌توانید فقط با انداختن چند بمب امیدوار باشید مادورو تسلیم شود.»
منبع: فرارو
ثبت دیدگاه