«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، دور چهارم گفتوگوهای غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده با میانجیگری عمان در پایتخت این کشور، مسقط، را «سخت اما مفید» توصیف کرد و گفت این مذاکرات به دو طرف کمک کرد تا «مواضع یکدیگر را بهتر درک کرده و راهحلهایی معقول و واقعگرایانه برای پرداختن به اختلافات بیابند».
در همین حال، خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی گزارش داد که دور چهارم مذاکرات «مثبت» بوده و طرف آمریکایی «از نتایج امروز دلگرم شده و منتظر دیدار بعدی است که بهزودی برگزار خواهد شد».
همانطور که هر کشور دیگری نیز چنین حقی دارد، ایران بر اساس معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای از حق مسلم و غیرقابل انکار برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای برخوردار است. از آنجا که ایران نشان داده است کاملاً آماده ادامه تعاملات دیپلماتیک برای اثبات ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود است، ایالات متحده باید به تحریمهای یکجانبه پایان دهد. تهران دلایل کافی برای متهم کردن ایالات متحده به سوءاستفاده ابزاری از تحریمها علیه ایران دارد. مسأله هستهای ایران برای واشنگتن به ابزاری تبدیل شده است تا توسعه ایران، که رقیب سرسخت متحد منطقهای آمریکا یعنی اسرائیل به شمار میرود، را مهار کرده و اهداف محدود خود را پیش ببرد.
ایران در سال ۲۰۱۵ توافق هستهای موسوم به برجام را با انگلیس، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و ایالات متحده امضا کرد. طبق این توافق، تهران پذیرفت برنامه هستهای خود را محدود کند و در مقابل، از کاهش تحریمها بهرهمند شود. با این حال، دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از برجام خارج شد و تحریمها را دوباره اعمال کرد؛ اقدامی که باعث شد ایران نیز بهتدریج تعهدات هستهای خود را نبست به برجام کاهش دهد.
تلاشها برای احیای این توافق تاکنون پیشرفت چشمگیری نداشته است. پیش از مذاکرات مسقط، ایالات متحده دور جدیدی از تحریمها علیه ایران اعمال کرد تا تجارت نفتی ایران با چین را محدود کند. وزارت خزانهداری آمریکا یک پالایشگاه و سه شرکت دیگر را به دلیل فعالیت در ترمینال بندر «دونگیینگ» در استان «شاندونگ» چین تحریم کرد و مدعی شد که این شرکتها در خرید یا تسهیل انتقال صدها میلیون دلار نفت ایران نقش داشتهاند.
چین همواره با سوءاستفاده آمریکا از تحریمهای یکجانبه و صلاحیت قضایی فراسرزمینی به شدت مخالفت کرده است. همانطور که سخنگوی سفارت چین در ایالات متحده نیز گفته، واشنگتن باید از دخالت و ضربه زدن به همکاریهای اقتصادی و تجاری عادی میان چین و ایران دست بردارد. اگر آمریکا واقعاً خواهان حل مسأله هستهای ایران است، باید به حلوفصل مسالمتآمیز اختلافات از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک پایبند باشد و از توسل به زور و تحریمهای غیرقانونی که فقط وضعیت را پیچیدهتر میکنند، خودداری کند.
همه طرفها باید از دیدگاهی مبتنی بر امنیت مشترک، جامع، مشارکتی و پایدار حمایت کرده، بهطور فعال برای ایجاد شرایط لازم جهت ازسرگیری گفتوگو و مذاکره تلاش کنند و از اقداماتی که ممکن است به تشدید اوضاع منجر شود، بپرهیزند. آنها همچنین باید به چارچوب برجام به عنوان مبنایی برای دستیابی به اجماع جدید متعهد بمانند. دستاوردهای بهدستآمده نباید بهراحتی از بین برود. بهجای تضعیف برجام، ایالات متحده باید صداقت سیاسی از خود نشان داده و نقش خود را در حل مسالمتآمیز این بحران ایفا کند.
مسأله هستهای ایران با عوامل بسیاری گره خورده که طی دههها انباشته شدهاند. تمامی طرفها باید به رویکردی مرحله به مرحله و متقابل پایبند باشند و از طریق مشورت و گفتوگو به اجماع برسند. تاریخ نشان داده است که برخورد از موضع قدرت، کلید حل مسائل پیچیده نیست. پایبندی به اصل احترام متقابل تنها مسیر عملی برای یافتن زمینه مشترکی است که نگرانیهای مشروع همه طرفها را در نظر گرفته و در نتیجه، به راهحلی منتهی شود که مورد پذیرش جامعه جهانی باشد.
منبع: ایرنا
ثبت دیدگاه