،گدهههاست که در سراسر آمریکای لاتین و حوزه کارائیب، مقامهای مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده تلاش کردهاند مسیر قاچاق مواد مخدر را با توقیف قایقها، کامیونها و حتی اسبهایی که مواد حمل میکردند و دستگیری قاچاقچیان، قطع کنند.
اما وزیر خارجه، مارکو روبیو گفته این تلاشها به اندازه کافی جسورانه نیست. او در هدایت دولت ترامپ به سمت تاکتیکی بسیار تهاجمیتر و مرگبارتر نقش داشته است: استفاده از نیروی نظامی برای نابود کردن قایقهای مظنون به حمل مواد مخدر و کشتن سرنشینان آن، بدون روند قانونی.
به نوشته نیویورکتایمز، روبیو هفته گذشته در یک کنفرانس خبری در مکزیکوسیتی، وقتی درباره حمله آمریکا به یک قایق در کارائیب پرسیده شد، گفت: «توقیف جواب نمیدهد.» ترامپ پیشتر به این حمله افتخار کرده بود و گفته بود که دستکم ۱۱ نفر کشته شدهاند. روبیو افزود: «آنچه جلوی آنها را میگیرد این است که منفجرشان کنید، از بینشان ببرید. و دوباره هم اتفاق خواهد افتاد. شاید همین حالا هم در حال رخ دادن باشد، نمیدانم، اما نکته این است که رئیسجمهور ایالات متحده قصد دارد علیه سازمانهای نارکوتروریستی جنگ به راه بیندازد».
روبیو خودش را فرمانده ارشد این جنگ معرفی کرده است. هیچ مقام ارشد دیگری در دولت ترامپ به اندازه او درباره کارزار جدید خشونت علیه گروههای جنایتکار آمریکای لاتین و متحدانشان با صراحت سخن نگفته است. و هیچ مشاور ارشد دیگری در کاخ سفید سابقهای به این طولانی در سیاستگذاری درباره آمریکای لاتین ندارد.

در طول ۱۴ سال به عنوان سناتور جمهوریخواه از فلوریدا، روبیو سه دولت پیاپی را تحت فشار قرار داد تا در منطقه موضع تهاجمیتری اتخاذ کنند. او پسر مهاجران ضدکمونیستی از کوبای پیش از انقلاب است و انگیزهاش از نفرت نسبت به دولت کاسترو و متحدانش بهویژه ونزوئلا ناشی میشود؛ موضعی که با توجه به جمعیت بزرگ تبعیدیان این کشورها در فلوریدا برایش سود سیاسی داشته است.
اکنون، به عنوان وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی کاخ سفید، فرصت یافته است که حرفهایش را به عمل تبدیل کند.
روبیو مدتهاست که به دنبال برکناری رهبران چپگرای منطقه بوده است، بهویژه رهبران ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه، که دولتهایشان را «نامشروع» خوانده است. او همچنین در طراحی اخراج گسترده مهاجران از آمریکا نقش داشته، از جمله بازگرداندن آنها به زندان بدنامی در السالوادور.
رویکرد روبیو با خطرات حقوقی و سیاسی همراه است. او هیچ مبنای حقوقی برای حمله مرگبار به قایق ارائه نکرده است. تنها گفته که آن شناور یک تهدید «قریبالوقوع» بوده، هرچند ظاهراً پیش از هدف قرار گرفتن چندباره توسط ارتش آمریکا، در حال بازگشت بود.
علاوه بر این، فشار برای اقدام نظامی و برکناری رهبران ملی میتواند انتقاد جناحی از جنبش ترامپ را برانگیزد که خواستار خویشتنداری بیشتر نظامی در سیاست خارجی است. این محافظهکاران از «جنگهای بیپایان» و «تغییر رژیم» انتقاد میکنند و برخی پیشتر نیز به روبیو با سوءظن نگاه کردهاند و به سابقه مواضع «نومحافظهکارانه» او اشاره میکنند.
با این حال، برخی از هواداران و دستیاران ترامپ از رویکرد روبیو استقبال میکنند. آنها او را در حال احیای نسخهای بهروز از دکترین مونرو میبینند؛ مفهومی متعلق به اوایل قرن نوزدهم که مداخله آمریکا در آمریکای لاتین را توجیه میکرد.
خوان گونزالس، که در دولت بایدن بالاترین مقام شورای امنیت ملی در امور آمریکای لاتین بود، گفت: «آقای روبیو امیدوار است یک الگوی واقعی و جدید در نیمکره غربی تعریف کند.» به گفته او، لفاظی تند روبیو که دولت نیکاراگوئه را «دشمن بشریت» خوانده با هدف ایجاد یک «مبنای مقدماتی» برای اقدامات نظامی بیشتر در منطقه است.
هدف اصلی او در حال حاضر ظاهراً ونزوئلاست؛ جایی که دولت ترامپ گروههای جنایتکار این کشور را به رهبر خودکامهاش، نیکلاس مادورو، پیوند زده است.

ماه گذشته، روبیو دستور داد وزارت خارجه پاداش مربوط به اطلاعات منجر به بازداشت و محکومیت مادورو در پرونده مواد مخدر در آمریکا را به ۵۰ میلیون دلار افزایش دهد.
در نخستین دولت ترامپ، روبیو نقش مهمی در فشار بر رئیسجمهور برای برکناری مادورو ایفا کرده بود. اکنون استقرار نظامی اخیر آمریکا در کارائیب، گمانهزنیها درباره احتمال تهاجم به ونزوئلا و بازداشت مادورو را برانگیخته است.
روبیو هفته گذشته گفت مادورو یک فراری از عدالت آمریکا است، در سال ۲۰۲۰ یک هیئت منصفه فدرال در دادگاه نیویورک او را به اتهام قاچاق مواد مخدر تحت تعقیب قرار داد.
او در کیتو، اکوادور، به خبرنگاران گفت: «نیکلاس مادورو یک دولت یا رژیم سیاسی نیست. آنها یک سازمان تروریستی و یک گروه جنایت سازمانیافتهاند که یک کشور را تصرف کردهاند تا خودشان رهبر شوند، میلیاردر شوند. و به همین دلیل در دادگاههای ایالات متحده علیه آنها کیفرخواست صادر شد.»
مادورو، که روبیو را بزرگترین دشمن خود در واشنگتن میداند، روز اول سپتامبر پیش از اعلام حمله ترامپ به قایق هشدار داد: «آقای رئیسجمهور، دونالد ترامپ، مراقب باشید، چون آقای روبیو میخواهد دستان شما را به خون آلوده کند.»
«منفجرشان کنید»
سوابق روبیو در سنا در برخی مسائل با رویکرد ترامپ تفاوت داشته است. بنابراین، از زمان پیوستن به دولت، روبیو دستکم در ظاهر برخی دیدگاههای تند خود را درباره موضوعاتی مانند روسیه و ترویج دموکراسی تعدیل کرده است. اما در قبال آمریکای لاتین، ترامپ و روبیو مدتهاست که همسو هستند.
مایک واتسون، معاون مرکز راهبرد و دولتسازی مؤسسه محافظهکار هادسون، گفت: «روبیو و ترامپ بهویژه در آمریکای لاتین کاملاً همپوشانی دارند.» این دو نفر در برخورد با آنچه واتسون «هرجومرج و بینظمی منطقه در قالب مواد مخدر و مهاجران» نامید، دیدگاه مشترکی دارند.
تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه، در پاسخ به این مقاله گفت: «وزارت خارجه تحت نظر وزیر روبیو در حال اجرای چشمانداز رئیسجمهور ترامپ برای امن، باثبات و شکوفا کردن منطقه ماست. این یعنی نابودی کارتلها، پایان دادن به مهاجرت غیرقانونی گسترده و عقب راندن اقدامات استثماری چین».
در مورد مواد مخدر، ترامپ و روبیو ورود فنتانیل، کوکائین و سایر مواد به آمریکا را مسئلهای امنیت ملی دانستهاند که توجیهگر استفاده از نیروی مرگبار است. روبیو در سفرش به اکوادور گفت دولت ترامپ آماده است به دولتهای شریک کمک کند گروههای جنایتکار را «منفجر کنند».
واتسون گفت: «مدتها اجماع دوحزبی بر این بود که باید با کارتلها بهعنوان یک مسئله انتظامی برخورد کرد، نه نظامی. اما ترامپ و روبیو دیگر چنین دیدگاهی ندارند. آنها با کمال میل از ارتش استفاده میکنند.»
روبیو این سیاست را پیش برده است؛ او ۱۰ کارتل و باند مواد مخدر مرتبط با آمریکای لاتین را بهطور رسمی بهعنوان سازمانهای تروریستی خارجی معرفی کرده است، دستهبندی حقوقی وزارت خارجه که معمولاً برای گروههای شبهنظامی سیاسی مانند القاعده، حماس و حزبالله به کار میرود.
همچنین، در حالی که روسایجمهور پیشین آمریکا درباره مهاجرت از آمریکای مرکزی و جنوبی بیشتر در چارچوب اجتماعی و اقتصادی سخن میگفتند، روبیو این دیدگاه را پذیرفته که جریان مهاجران نیز «تهدیدی علیه امنیت ملی» محسوب میشود.
با استناد به تجربه والدینش، روبیو زمانی برای سیاستهای مهاجرتی فدرال دلسوزانهتر استدلال کرده بود، اما بعدها در این موضوع که شاید نزدیکترین مسئله به پایگاه حزب جمهوریخواه باشد به سمت راست چرخش کرد.
روبیو و دستیارانش میگویند میگویند قاچاق مهاجران فروکش خواهد کرد، اگر گروههای جنایتکار و متحدانشان در دولتها از هم پاشیده شوند، و مهار مهاجرت، منبع اصلی درآمد این باندها را قطع خواهد کرد.
همگام با رویکرد امپریالیستی ترامپ در نیمکره غربی، روبیو میخواهد روابط اقتصادی روبهرشد آمریکای لاتین با چین را عقب براند. او سالها نفوذ جهانی پکن را تهدیدی امنیتی خوانده بود، هرچند اخیراً این لحن را تعدیل کرده، چرا که ترامپ در پی برگزاری نشستی با رهبر چین است.

پس از تصدی وزارت خارجه، روبیو نخستین سفر رسمی خود را با بازدید از پاناما آغاز کرد، جایی که از کانال پاناما دیدن کرد و رهبران پانامایی را تحت فشار گذاشت تا درباره بهرهبرداری دو بندر این آبراه توسط یک شرکت هنگکنگی پاسخ دهند. پس از تهدیدهای ترامپ به تصرف کانال، این شرکت در ماه مارس پذیرفت بنادر را به یک گروه سرمایهگذاری تحت رهبری آمریکا بفروشد، هرچند دولت چین به این اقدام اعتراض کرده است.
روبیو همچنین در سفر دوم خود به منطقه، در ماه مارس، موضوع حضور چین را در دیدار از جامائیکا، گویان و سورینام مطرح کرد. روبیو همچنین مأموریت دارد جایگاه چهرههای راستگرا در منطقه را تقویت کند. او یکی از دغدغههای مورد علاقه ترامپ را در دست گرفته است: دفاع از ژائیر بولسونارو، رئیسجمهور محافظهکار سابق برزیل که رسماً به طراحی کودتا متهم شده است. روبیو روز پنجشنبه در شبکههای اجتماعی اعلام کرد که ایالات متحده به تصمیم دیوان عالی برزیل در همان روز مبنی بر محکومیت بولسونارو و صدور حکم ۲۷ سال زندان واکنش نشان خواهد داد.
او تلاش کرده نگرانی برخی رهبران را که میترسند ایالات متحده بار دیگر قدرت امپریالیستی خود را به رخ بکشد، کاهش دهد. در مکزیک، جایی که روبیو چندین کارتل را بهعنوان گروههای تروریستی معرفی کرده، رئیسجمهور کلودیا شینباوم ماههاست به واشنگتن درباره هرگونه اقدام یکجانبه نظامی آمریکا در خاک مکزیک هشدار میدهد.
روبیو در سفر هفته گذشته خود به مکزیکوسیتی تأکید کرد که دو دولت در ماههای اخیر به «سطحی تاریخی از همکاری» رسیدهاند، سطحی که به گفته او «یکپارچگی و حاکمیت هر دو کشور را محترم میشمارد».
مواد مخدر و اخراجها
روبیو بهعنوان سناتور، مدافع پرشور حقوق بشر و حاکمیت قانون در خارج از کشور بود. او در نطقی یک دهه پیش خواستار سیاست خارجی آمریکا مبتنی بر قدرت نظامی و اقتصادی شد، همراه با «شفافیت درباره ارزشهای بنیادین آمریکا»؛ ارزشهایی که به گفته او شامل «دفاع پرشور از حقوق بشر» و «حمایت قوی از اصول دموکراتیک» بود.
اما در حرکت تهاجمی به سمت آمریکای لاتین، روبیو این دیدگاهها را تعدیل کرده است.

علاوه بر حمله به قایق، روبیو نقش مهمی در سایر سیاستهای تهاجمی داشته که شامل اقداماتی بدون روند قانونی میشود، از جمله اخراج صدها نفر که او و رئیسجمهور میگویند اعضای باند Tren de Aragua، یک گروه مستقر در ونزوئلا که بهعنوان سازمان تروریستی خارجی معرفی شده، هستند. اکثریت قریب به اتفاق این افراد نه سابقه کیفری داشتند و نه ارتباط مستند و روشنی با این باند، و دادگاهها در حال حاضر جلوی اخراجهای فوری بیشتر را گرفتهاند.
طبق توافقی که روبیو در فوریه با نایب بوکله، رئیسجمهور السالوادور به دست آورد، بسیاری از این افراد اخراجشده به زندانی منتقل شدند که گروههای حقوق بشری آن را خطرناک و «غیرانسانی» مینامند. روبیو این انتقادها را آشکارا «تبلیغات ضد بوکله» خوانده و رد کرده است.
یک سند دولتی ایالات متحده که این هفته در دادگاه منتشر شد نشان میدهد دولت ترامپ با پرداخت ۴.۷۶ میلیون دلار به السالوادور موافقت کرده تا این کشور بهطور موقت تا ۳۰۰ نفر از «اعضا»ی باند Tren de Aragua را بپذیرد.
گروههای حقوق بشری همچنین بهشدت دولت نایب بوکله را به دلیل آنچه «بازداشتهای گسترده، شکنجه و سرکوب نهادهای دموکراتیک» میخوانند محکوم کردهاند. با این حال، رویکرد بوکله به شکل چشمگیری میزان جنایت و فعالیت باندها را که زمانی افسارگسیخته بود، در کشور کاهش داده است. از نگاه روبیو، همین امر باعث شده که بوکله یک رهبر الگو به شمار رود.
پس از سفر به پاناما در فوریه، روبیو به السالوادور رفت تا با بوکله دیدار کند. رئیسجمهور ۴۴ ساله، که چهرهای بهاصطلاح «خونسرد و امروزی» از خود نشان میدهد، با عینک آفتابی خلبانی و پیراهنی که تا پایین سینه باز بود، دیپلمات آمریکایی را در اقامتگاه روستایی خود در کنار دریاچه پذیرفت.
بعدتر در همان روز، روبیو از بوکله بهخاطر آنکه السالوادور را از کشوری «شناختهشده بهخاطر خشونت» به «یکی از امنترین کشورهای نیمکره» بدل کرده ستایش کرد. روبیو گفت کلید این تغییر، رهبری بوکله و «تصمیمهای دشواری بود که باید گرفته میشد».
منبع: اکوایران





ثبت دیدگاه