روز دوشنبه دست‌کم دو نفر در حملات هوایی اسرائیل به جنوب لبنان جان خود را از دست دادند. این حملات در حالی شدت گرفته که اسرائیل تهدید کرده عملیاتش را گسترده‌تر کند؛ موضوعی که بازتابی از نارضایتی فزاینده واشنگتن و تل‌آویو از تعلل لبنان در خلع سلاح حزب‌الله است. در همین حال، دولت لبنان از مصر خواسته برای پایان دادن به درگیری‌های مرزی میانجی‌گری کند.
هشدارهای تل‌آویو
به نوشته المانیتور، با وجود آتش‌بس نوامبر ۲۰۲۴ که به جنگ ۱۳ ماهه میان اسرائیل و لبنان پایان داد، اسرائیل همچنان تقریباً هر روز حملات هوایی خود را علیه آنچه مواضع حزب‌الله می‌خواند، ادامه داده است. با این حال، در هفته‌های اخیر این حملات شدت گرفته‌اند؛ مقامات اسرائیلی ادعا کرده‌اند که حزب‌الله در تلاش است برخلاف مفاد آتش‌بس دوباره تسلیح و سازماندهی شود و دولت لبنان روند خلع سلاح را به تعویق انداخته است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز یکشنبه در نشست هفتگی کابینه گفت: «از دولت لبنان انتظار داریم به تعهدات خود عمل کند؛ یعنی حزب‌الله را خلع سلاح کند. اما روشن است که ما طبق مفاد آتش‌بس، از حق دفاع از خود استفاده خواهیم کرد». او افزود: «اجازه نخواهیم داد لبنان دوباره به جبهه‌ای علیه ما تبدیل شود و هر اقدامی لازم باشد انجام خواهیم داد».
در همین راستا، اسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، نیز گفت: «حزب‌الله با آتش بازی می‌کند و رئیس‌جمهور لبنان تعلل می‌کند.»
او در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تعهد دولت لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله و خارج کردن آن از جنوب کشور باید عملی شود. اجرای کامل و جدی این روند ادامه خواهد داشت و ما اجازه نخواهیم داد تهدیدی علیه ساکنان شمال باقی بماند.»
هشدارهای تازه اسرائیل تنها یک روز بعد از حمله هوایی این رژیم به شهر کفَرصیر در منطقه نبطیه مطرح شد؛ حمله‌ای که در آن چهار نفر جان باختند. ارتش اسرائیل با تأیید این عملیات ادعا کرد که چهار عضو نیروی ویژه رضوانِ حزب‌الله، از جمله مسئول لجستیک این یگان، در این حمله کشته شدند.
بازیابی حزب‌الله؟
یک مقام اسرائیلی نیز روز یکشنبه در گفت‌وگو با شبکه العربیه گفت ارزیابی‌های اطلاعاتی نشان می‌دهد حزب‌الله در حال احیای توان نظامی خود است و با وجود تلاش‌های دولت لبنان برای جلوگیری از آن، صدها موشک کوتاه‌برد را از سوریه به لبنان منتقل کرده است. او افزود: «اسرائیل به دولت لبنان هشدار داده که اگر حزب‌الله خلع سلاح نشود، ممکن است دوباره حومه جنوبی بیروت را بمباران کند».
این مقام تأکید کرد: «ما اجازه بازسازی روستاهای لبنانی نزدیک مرز شمالی را نخواهیم داد. اسرائیل همچنان کنترل پنج تپه در خاک لبنان را حفظ می‌کند و فعلاً قصدی برای عقب‌نشینی ندارد.»
روزنامه وال‌استریت ژورنال نیز هفته گذشته طی گزارشی ادعا کرد که حزب‌الله در حال تجهیز مجدد خود است و از مسیرهای زمینی و دریایی موشک، سلاح ضدتانک و توپخانه وارد می‌کند. به گفته این روزنامه، این گروه بخشی از تسلیحاتش را هم در داخل لبنان تولید می‌کند.
در همین حال، فشار آمریکا بر لبنان برای خلع سلاح کامل حزب‌الله رو به افزایش است. ارتش لبنان می‌گوید طرحی را که در ماه سپتامبر برای قرار دادن تمام سلاح‌ها تحت کنترل دولت تدوین کرده، در حال اجرا دارد. اما حزب‌الله این درخواست‌ها را رد کرده و آن را «دستور آمریکا و اسرائیل» می‌خواند. شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله، روز یکشنبه در گفت‌وگو با شبکه المنار هشدار داد که هر تلاشی برای خلع سلاح این گروه بی‌پاسخ نخواهد ماند. او گفت: «داشتن سلاح بخشی از حق طبیعی و مشروع ما برای دفاع از سرزمین و موجودیتمان است.»
نارضایتی واشنگتن
در این شرایط، به نظر می‌رسد واشنگتن کم‌کم صبر خود را در برابر نحوه برخورد لبنان با پرونده خلع سلاح حزب‌الله از دست می‌دهد. تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه و مسئول پرونده لبنان در دولت ترامپ، روز یکشنبه در نشست امنیتی «گفت‌وگوی منامه» در بحرین، لبنان را «کشوری شکست‌خورده» توصیف کرد و گفت این کشور زیر بار بحران‌های متعدد و دولتی فلج‌شده، عملاً از کار افتاده است. او در سخنانش خطاب به رهبران لبنان گفت: «لبنان باید تکلیف خودش را روشن کند. وقت زیادی ندارید».
باراک هشدار داد تا زمانی که حزب‌الله و سلاح‌هایش در مرزها تهدیدی علیه اسرائیل محسوب شوند، حملات اسرائیل به جنوب لبنان ادامه خواهد داشت. باراک تأکید کرد که راه‌حل در گفت‌وگو است: «باید درباره خط آبی، مرز لبنان و اسرائیل، گفت‌وگو کنید. باید با سوریه وارد مذاکره شوید. اگر این روند را شروع کنید، می‌توان ظرف چهار ماه به تمام این بحران‌ها پایان داد». او در ادامه یادآور شد که آتش‌بسی که با میانجی‌گری آمریکا برقرار شد، صراحتاً بر خلع سلاح حزب‌الله در مناطق جنوب رود لیتانی و همچنین عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی از پنج شهر مرزی که در جریان جنگ اشغال شده بودند، تأکید دارد.
تلاش‌های میانجی‌گرانه
میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان، روز جمعه اعلام کرد کشورش آماده است برای توقف حملات اسرائیل، وارد گفت‌وگوهای غیرمستقیم با تل‌آویو شود. او در دیدار با وزیر خارجه آلمان، یوهان واده‌فول، در بیروت گفت: «لبنان برای مذاکره به‌منظور پایان دادن به اشغال اسرائیل آماده است، اما هر مذاکره‌ای نیازمند اراده دو طرف است؛ چیزی که در حال حاضر وجود ندارد» . عون روز دوشنبه نیز بار دیگر بر همین موضع تأکید کرد و گفت: «تنها گزینه لبنان، گفت‌وگو با اسرائیل است. پایان همه جنگ‌ها در جهان با مذاکره رقم خورده، و مذاکره هم نه با دوست یا متحد، بلکه با دشمن انجام می‌شود».
رئیس‌جمهور لبنان روز پنج‌شنبه گذشته، پس از آن‌که نیروهای اسرائیلی در حمله‌ای به شهر مرزی بلیده یک کارمند شهرداری را کشتند، به ارتش دستور داد در برابر هرگونه تجاوز اسرائیل به خاک لبنان «ایستادگی کند». روز یکشنبه نیز ارتش لبنان پس از مشاهده تحرکات نظامی اسرائیل در آن سوی مرز، نیرو و خودروهای زرهی خود را در شهر مرزی میس‌الجبل مستقر کرد، اما ساعاتی بعد نیروها را عقب کشید.
افزایش تنش‌ها میان لبنان و اسرائیل در حالی بود که نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، روز یکشنبه به قاهره رفت و با نخست‌وزیر مصر، مصطفی مدبولی، دیدار کرد. مدبولی در این دیدار حملات ادامه‌دار اسرائیل به لبنان را به شدت محکوم کرد و بر حمایت مصر از تلاش‌های دولت لبنان برای برقراری ثبات تأکید نمود. او گفت: «ما قویاً تجاوزها و حملات اسرائیل در جنوب لبنان را محکوم می‌کنیم و از اسرائیل می‌خواهیم از پنج منطقه مرزی اشغالی عقب‌نشینی کند.»
سفر نخست‌وزیر لبنان به مصر تنها چند روز پس از آن انجام شد که رئیس سازمان اطلاعات مصر، حسن رشاد، به بیروت رفت. رشاد روز سه‌شنبه با شماری از مقام‌های ارشد لبنانی از جمله رئیس‌جمهور عون دیدار کرد و از آمادگی کشورش برای «کمک به برقراری آرامش در جنوب لبنان و پایان دادن به بی‌ثباتی امنیتی در منطقه» خبر داد. به گزارش روزنامه العربی‌الجدید، سفر رشاد به بیروت بخشی از نقش میانجی‌گرانه مصر برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه، در هماهنگی با ایالات متحده، ارزیابی می‌شود.
در همین حال، ارتش لبنان طبق مفاد آتش‌بس در حال اجرای عملیات‌هایی در جنوب رود لیتانی و مناطق نزدیک مرز اسرائیل است تا زیرساخت‌های نظامی حزب‌الله را برچیند. فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) اعلام کرده که ارتش لبنان طی یک سال گذشته نزدیک به ۱۰ هزار راکت، حدود ۴۰۰ موشک و بیش از ۲۰۵ هزار مهمات عمل‌نکرده را از مناطق جنوبی جمع‌آوری و خنثی کرده است.
لبنان در جریان جنگی که از اکتبر ۲۰۲۳ تا نوامبر ۲۰۲۴ ادامه داشت، خسارات گسترده‌ای متحمل شد. طبق گزارش بانک جهانی که در ماه مارس منتشر شد، میزان خسارات کلی کشور حدود ۱۱ میلیارد دلار برآورد می‌شود. بخش مسکن به‌تنهایی ۴.۶ میلیارد دلار از این رقم را تشکیل می‌دهد ؛ یعنی حدود ۶۷ درصد کل خسارات که بیشتر در جنوب لبنان و حومه بیروت، مناطق تحت نفوذ حزب‌الله، متمرکز است. در ماه ژوئن نیز لبنان موفق شد وامی ۲۵۰ میلیون دلاری از بانک جهانی برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده دریافت کند.
منبع: اکوایران
ثبت دیدگاه