جابه‌جایی آمریکایی‌ها در عراق؛ مقدمه خروج یا تجدید آرایش برای نبرد بزرگ؟

یک منبع امنیتی روز دوشنبه به شفق نیوز گفت که مرحله اول خروج ارتش آمریکا از عراق در استان الانبار در غرب این کشور آغاز شده است. این منبع گفت که کاروانی از پایگاه هوایی عین الاسد حامل کامیون‌های حامل خودروهای نظامی حرکت کرده و انتظار می‌رود به سمت خاک سوریه حرکت کند.

اولین مرحله خروج

عین الاسد، واقع در حدود 10 کیلومتری شهر البغدادی، دومین پایگاه هوایی بزرگ عراق پس از بلد است. این پایگاه به عنوان مرکز نیروهای آمریکایی عمل کرده و فرماندهی لشکر هفتم را در خود جای داده است.

این خروج پس از توافق بغداد-واشنگتن در سال 2022 انجام می‌شود که سپتامبر 2025 را به عنوان نقطه شروع کاهش حضور ایالات متحده تعیین کرده بود. واشنگتن در سال 2014 به درخواست بغداد، نیروهای خود را به عراق بازگرداند تا رهبری ائتلاف جهانی علیه داعش را بر عهده بگیرند. این عملیات در ابتدا بر عملیات جنگی متمرکز بود، اما بعداً به سمت آموزش، اطلاعات و پشتیبانی مشاوره‌ای تحت عملیات عزم راسخ تغییر یافت. امروز، حدود ۲۵۰۰ سرباز آمریکایی در عراق باقی مانده‌اند.

این کاهش در بحبوحه هشدارهای مجدد مقامات آمریکایی در مورد فعالیت مداوم داعش، در کنار افزایش مطالبات سیاسی عراق برای حاکمیت کامل و فشار مداوم از سوی جناح‌های مسلح طرفدار ایران در نیروهای بسیج مردمی (حشد الشعبی) صورت می‌گیرد.

تجدید آرایش نیروها

در همین حال،  شرق الاوسط  هم گزارش داده  ارتش آمریکا در عراق در بحبوحه افزایش تنش‌ها بین ایران و اسرائیل، در حال تغییر موضع خود است.به گفته منابع آگاه این رسانه، این تغییرات در حال انجام، به معنای عدول از توافق ایالات متحده و عراق که در سپتامبر گذشته حاصل شد، نیست. این توافق، خروج چند صد سرباز آمریکایی تا سپتامبر 2025 را پیش‌بینی می‌کند و قرار است بقیه نیروها تا پایان سال 2026 از عراق خارج شوند. آنها افزودند، آنچه محتمل‌تر است این است که نقش مشورتی واشنگتن، حضور مداوم، حتی اگر کاهش یافته، ایالات متحده در عراق را حتی پس از خروج تضمین کند.

یک مقام آمریکایی به شرق الاوسط گفته  که واشنگتن تغییرات اساسی در حضور خود در عراق ایجاد نمی‌کند. او گفت که هرگونه تحول مورد انتظار در ماه‌های آینده در چارچوب توافق امنیتی ۲۰۲۴ با دولت نخست وزیر محمد شیاع السودانی باقی خواهد ماند. با این حال، این مقام تأیید کرد که نیروهای آمریکایی در حال جابجایی در پایگاه‌های عراق و منطقه وسیع‌تر هستند. او گفت: «این یک عملیات در مقیاس بزرگ نیست، اما با دقت به نقشه جدید خطرات امنیتی در عراق و اطراف آن پاسخ می‌دهد». او از توضیح بیشتر در مورد ماهیت این خطرات یا موقعیت جغرافیایی آنها خودداری کرد.

با این حال، منابع سیاسی شرق‌الاوسط در بغداد ادعا کردند  که تهران به طور خصوصی به جناح‌های عراقی در مورد احتمال رویارویی جدید با اسرائیل و ایالات متحده سیگنال داده است. با این حال، به نظر می‌رسد بسیاری از نیروهای سیاسی عراق در این موضوع مردد هستند.

مقامات آمریکایی معتقدند که جابجایی نیروهای آنها تا حدودی پاسخی به مانورهای اخیر تهران – چه سیاسی و چه نظامی – از جمله تلاش‌ها برای «بازسازی قابلیت‌های نظامی» است. یک سند داخلی فاش شده به تاریخ ۲۷ ژوئیه نشان داد که کتائب حزب‌الله، یکی از قدرتمندترین گروه‌های شبه‌نظامی عراق، برای تشدید احتمالی درگیری‌ها در داخل عراق یا فراتر از مرزهای آن آماده می‌شود.

فعالیت در عین الاسد

در هفته‌های اخیر، پایگاه هوایی عین الاسد در غرب بغداد شاهد فعالیت‌های زیادی بوده است. منابع گزارش داده‌اند که تجهیزات لجستیکی سنگین در آنجا بسته‌بندی و انبار شده‌اند، در حالی که دارایی‌های حساسی مانند سیستم‌های هشدار اولیه و واحدهای راداری به مکان‌های نامعلومی منتقل شده‌اند که گمان می‌رود پایگاه‌های دیگر ایالات متحده در منطقه باشند.

اگرچه مقصد دقیق آنها هنوز مشخص نیست، مقامات می‌گویند که این جابجایی بخشی از استراتژی گسترده‌تر تغییر موقعیت است. جابجایی سیستم‌های مهم دفاع هوایی، نگرانی واشنگتن را در مورد احتمال شعله‌ور شدن ناگهانی درگیری‌ها برجسته می‌کند.

یک مقام عراقی به الشرق الاوسط تأیید کرد که جدول زمانی خروج ایالات متحده بدون تغییر باقی مانده و با وجود آشفتگی‌های منطقه‌ای، هیچ شتابی مورد بحث قرار نگرفته است. این مقام با اشاره به رویارویی کوتاه اما شدید اوایل تابستان امسال خاطرنشان کرد: «حتی جنگ ۱۲ روزه هم شرایط یا برنامه را تغییر نداد».

یک مشاور ارشد سیاسی در بغداد استدلال کرد که بعید است واشنگتن در شرایط فعلی خروج کامل را بپذیرد. او گفت: «عراق دیگر ممکن است فرصت استراتژیک پرسودی برای آمریکایی‌ها فراهم نکند، اما همچنان منطقه‌ای از اهرم ژئوپلیتیکی در رقابت آنها با ایران است».

منبع: اکوایران