اسرائیل به سوریه پیشنهادی مفصل برای یک توافق امنیتی جدید ارائه داده است، که شامل نقشه‌ای از مناطق غیرنظامی پیشنهادی از دمشق تا جنوب‌غربی و مرز با اسرائیل می‌شود. این خبر را دو منبع آگاه به رویترز گفته‌اند.
بر اساس این گزارش، تحت فشار آمریکا، سوریه در حال شتاب بخشیدن به مذاکرات با اسرائیل برای دستیابی به یک پیمان امنیتی است؛ توافقی که دمشق امیدوار است منجر به بازپس‌گیری مناطقی شود که اخیراً توسط اسرائیل تصرف شده، اما بسیار کمتر از یک معاهده صلح کامل خواهد بود. چهار منبع به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که واشنگتن فشار می‌آورد تا زمان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در پایان این ماه پیشرفت کافی حاصل شود تا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بتواند یک «دستاورد دیپلماتیک» را اعلام کند.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت واشنگتن «همچنان از هر تلاشی که ثبات و صلح پایدار میان اسرائیل، سوریه و همسایگانش به همراه بیاورد حمایت می‌کند.» این مقام توضیح نداد که آیا آمریکا مایل است در مجمع عمومی یک «پیشرفت تاریخی» را اعلام کند یا نه.
اما به گفته شش منبع آگاه به مذاکرات، اسرائیل حتی در بلندمدت هم حاضر به بازگرداندن جولان نخواهد بود؛ منطقه‌ای که ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش به‌طور یک‌جانبه آن را به‌عنوان بخشی از خاک اسرائیل به رسمیت شناخت.
یک مقام سوری به رویترز گفت الشرع می‌داند که «هرگونه سازش بر سر جولان به معنای پایان حکومتش خواهد بود» و به تام باراک گفته است که توافق امنیتی باید بر پایه خطوط ۱۹۷۴ باشد.
روابط اسرائیل با دولت جدید سوریه پرتنش بوده است؛ حتی در ماه ژوئیه کار به بمباران دمشق رسید. دولت ترامپ اما رویکردی دوستانه‌تر نسبت به احمد الشرع، رئیس‌جمهور جدید سوریه که بشار اسد را سرنگون و جایگزین او شد، اتخاذ کرده و به‌طور پنهانی تسهیل‌کننده دیپلماسی اسرائیل-سوریه بوده است.
مسیر دشوار احمد الشرع
واقعیت‌های میدانی گزینه‌های رئیس‌جمهور سوریه را محدود کرده است. از یک سو، حملات اسرائیل و حمایت آن از دروزی‌ها افکار عمومی سوریه را علیه هرگونه توافقی سخت‌تر کرده؛ عاملی که بر الشرع فشار می‌آورد. از سوی دیگر، تصرفات زمینی اسرائیل در سوریه تهدیدی برای دمشق محسوب می‌شود و نیاز به یک توافق کاهش تنش را برای الشرع ضروری‌تر می‌کند.
یک افسر ارتش سوریه مستقر در نزدیکی مرز با اسرائیل که نخواست نامش فاش شود گفت گشت‌های ارتش سوریه در جنوب از رویارویی با نیروهای اسرائیلی پرهیز می‌کنند؛ نیروهایی که مرتب به روستاها یورش می‌برند، خانه‌به‌خانه اطلاعات جمع‌آوری می‌کنند و به دنبال سلاح می‌گردند. موضع اسرائیل با تحولات سویدا هم تقویت شده است؛ جایی که نیروهای سوری به کشتارهای میدانی و اعدام‌گونه شهروندان دروزی متهم شده‌اند.
دو چهره ارشد دروزی، که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، گفتند از زمان درگیری‌های سویدا، اسرائیل به یکپارچه‌سازی جناح‌های متفرق دروزی کمک کرده و تجهیزات نظامی از جمله اسلحه و مهمات در اختیار آنها قرار داده است.
با این حال، هر دو طرف توافق دارند که ثبات در جنوب سوریه برای جلوگیری از بازگشت عوامل عوامل محور مقاومت حیاتی است. اسرائیل نیز موافقت کرده که نیروهای وزارت کشور سوریه ایست‌های بازرسی در سویدا مستقر کنند.
به گزارش اکسیوس، سوریه هنوز به پیشنهاد اسرائیل که چند هفته پیش مطرح شد پاسخی نداده و در هفته‌های اخیر روی یک پیشنهاد دیگر کار می‌کند. رون درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، و اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، قرار است روز چهارشنبه در لندن درباره این پیشنهاد گفت‌وگو کنند. در این نشست، «تام باراک» نماینده آمریکا که میانجی‌گری می‌کند نیز حضور خواهد داشت. این سومین نشست سه‌جانبه از این نوع خواهد بود. منابع آگاه به مذاکرات گفته‌اند پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما توافق قریب‌الوقوع نیست.
توافق امنیتی در حال مذاکره قرار است جایگزین توافق جداسازی سال ۱۹۷۴ میان دو کشور شود. آن توافق پس از فروپاشی رژیم اسد و اشغال منطقه حائل در سمت سوری مرز توسط اسرائیل، بی‌اعتبار شد.
به گفته دو منبع آگاه، پیشنهاد اسرائیل بر اساس توافق صلح اسرائیل با مصر طراحی شده است. آن توافق صحرای سینا را به سه منطقه A، B و C تقسیم کرد و برای هرکدام ترتیبات امنیتی و سطوح متفاوتی از غیرنظامی‌سازی بسته به فاصله از مرز اسرائیل در نظر می‌گرفت.
این‌ها خواسته‌های حداکثری اسرائیل است؛ از سوریه خواسته می‌شود منطقه‌ای وسیع را غیرنظامی کند و یک منطقه پرواز ممنوع بر فراز خاک خود بپذیرد، بدون اینکه در سمت اسرائیلی مرز تغییری ایجاد شود.
طبق این پیشنهاد، منطقه جنوب‌غرب دمشق به سه بخش تقسیم می‌شود و سوریه بسته به هر بخش، می‌تواند سطوح متفاوتی از نیروها و نوع تسلیحات را حفظ کند. همچنین پیشنهاد می‌کند منطقه حائل ۲ کیلومتر در سمت سوریه گسترش یابد.
در نوار همجوار منطقه حائل و نزدیک‌ترین بخش به مرز اسرائیل در سمت سوری، استقرار نیروهای نظامی و سلاح‌های سنگین ممنوع خواهد بود. اما سوریه می‌تواند نیروهای پلیس و امنیت داخلی خود را حفظ کند. یک منبع آگاه گفته است که بر اساس پیشنهاد، کل منطقه از جنوب‌غرب دمشق تا مرز اسرائیل به‌عنوان منطقه پرواز ممنوع برای هواپیماهای سوری تعیین می‌شود.
در مقابل این محدودیت‌ها در سمت سوری، اسرائیل پیشنهاد داده است که به‌تدریج از تمام سرزمین‌هایی که طی ماه‌های اخیر در سوریه اشغال کرده به‌جز یک پایگاه در قله راهبردی کوه حرمون، عقب‌نشینی کند. یک مقام ارشد اسرائیلی گفته است اسرائیل اصرار دارد در هر توافقی در آینده حضور خود را در آن نقطه حفظ کند.
منبع مذکور ادعا کرد که یکی از اصول اصلی پیشنهاد اسرائیل، حفظ یک مسیرهوایی به سمت ایران از طریق سوریه است که امکان حملات احتمالی آینده اسرائیل به ایران را فراهم می‌کند.
«اردم اوزان»، دیپلمات پیشین ترکیه و کارشناس مسائل سوریه، گفت الشرع ممکن است برای دریافت کمک اقتصادی و حمایت در بازسازی از سرمایه‌گذاران، کشورهای حوزه خلیج فارس و واشنگتن، مذاکرات را تسریع کند.
او افزود: «تمرکز الشرع بر بهبود اقتصادی می‌تواند او را به سمت امتیازدهی‌های عملگرایانه سوق دهد، اما او باید این موضوع را با حفظ مشروعیت نزد هوادارانش متعادل کند.» به گفته اوزان، این امتیازها می‌تواند شامل واگذاری خودمختاری بیشتر به گروه‌های منطقه‌ای از جمله کردها و دروزی‌ها باشد، و همچنین غیرنظامی‌سازی در نزدیکی مرزهای سوریه با اسرائیل و اردن.
یک مقام اسرائیلی گفته است بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، علاقه‌مند است در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در پایان سپتامبر با الشرع دیدار کند، اما در این مرحله احتمال وقوع چنین دیداری کم است. نتانیاهو روز سه‌شنبه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که رئیس‌جمهور ترامپ او را برای ۲۹ سپتامبر به کاخ سفید دعوت کرده است.
منبع: اکوایران
ثبت دیدگاه