در فضای آنلاین، در سفرهای خارجی و در راهروهای کاخ سفید، جیدی ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، در هفتههای اخیر نقش بسیار پررنگتری پیدا کرده است. او به سرزمینهای اشغالی سفر کرد تا به حفظ توافق آتشبس میان حماس و اسرائیل که با میانجیگری ایالات متحده شکل گرفته، کمک کند. ونس در ماجرای تغییر حوزههای انتخاباتی و بحران تعطیلی دولت، به «سگ شکاری سیاسی» ترامپ تبدیل شده و با حملات تند خود به دموکراتها در شبکههای اجتماعی و از تریبون کاخ سفید، خبرساز شده است. زمانی که منتقدان سیاست خارجی دولت، حملات آمریکا در آبهای ونزوئلا را «جنایت جنگی» خواندند، ونس در پاسخ در شبکه ایکس نوشت: «اصلاً برام مهم نیست چی صداش میزنید».
از نگاه حامیانش، این معاون ۴۱ ساله با توانایی خود در دفاع از رئیسش در موقعیتها و در برابر مخاطبان مختلف، در حال تثبیت جایگاهش به عنوان جانشین بالقوه جنبش سیاسی دونالد ترامپ است؛ مردی که حالا ۷۹ سال دارد. اما در این مسیر، ونس مجبور شده مواضع خود را تغییر دهد و از دیدگاههایی دفاع کند که پیشتر – حتی تا کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴ – با آنها مخالف بود. در موضوعاتی مانند درگیریهای خارجی، آزادی بیان و پرونده جفری اپستین، او یا عقبنشینی کرده یا تغییر موضع داده است.
دگردیسی یک مرد مبارز
به نوشته نیویورک تایمز، البته ونس اولین سیاستمداری نیست که دیدگاههایش را عوض میکند؛ تغییر موضع، بهویژه برای معاون ترامپ که خود هر روز مواضع تازهای میگیرد، بخشی از الزامات شغلی اوست. اما از آنجا که ونس به آینده و احتمال نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۸ چشم دوخته، این دگرگونیها میتواند آزمونی برای میزان محبوبیت و اصالت سیاسیاش باشد.
برخی از این تغییرات، خطر ایجاد شکاف میان او و بخشی از پایگاه اصلی ترامپ را به همراه داشته است؛ همان گروهی که از مواضع اولیهی ونس در دفاع از محدودیت در مداخلات نظامی و حمایت از آزادی بیان خوششان آمده بود. در نتیجه، پرسشی که از زمان صعود او از یک نویسنده منتقد ترامپ – کسی که روزی او را «هیتلرِ آمریکایی» نامیده بود – تا رسیدنش به مقام معاونت ریاستجمهوری مطرح بوده، دوباره پررنگ شده است: جیدی ونس واقعاً به چه باور دارد؟ متیو بارتلت، استراتژیست جمهوریخواه میگوید: «آیا این تغییر، یک دگرگونی فکری واقعی است یا صرفاً یک چرخش سیاسی برای حفظ موقعیت؟ در سیاست امروز، اصالت حرف اول را میزند».
برندن باک، مشاور پیشین دو رئیس مجلس نمایندگان جمهوریخواه، نیز میگوید: «مواضع ونس در گذشته بسیار پیچیدهتر و سنجیدهتر بود، اما اکنون مردم یک مبارز میخواهند و او همان را ارائه میدهد. ونس با تندترین دفاعها و تبلیغها برای رئیسجمهور، دو هدف را همزمان دنبال میکند: از یک سو به ترامپ کمک میکند و از سوی دیگر، به پایگاه حزبی نشان میدهد که میتواند “لیبرالها را شکست دهد” و با جریان “بیداری چپ” بجنگد». به گفته باک، این دقیقاً همان چیزی است که بخش بزرگی از حزب جمهوریخواه در پی آن است.

چرخشهای لحظهای ونس
اوایل امسال، ونس اعلام کرده بود که دولت ترامپ وارد مرحلهای تازه از خویشتنداری نظامی شده است. او در سخنرانی خود برای دانشآموختگان آکادمی نیروی دریایی گفت: «دیگر مأموریتهای نامشخص نخواهیم داشت. دیگر هیچ درگیری بیپایانی را نخواهیم پذیرفت». اما اکنون، ونس از حملات هوایی علیه قاچاقچیان مواد مخدر در سواحل ونزوئلا حمایت میکند؛ حملاتی که بنا به گفته ترامپ، ممکن است به خاک ونزوئلا نیز کشیده شود، در حالی که رئیسجمهور هنوز مجوز کنگره را برای آن دریافت نکرده است.
ونس در مصاحبهای گفت: «تمرکز اصلی ما منفجر کردن قایقهایی است که حامل مواد مخدر هستند». هرچند دولت ترامپ این حملات را «عملیات ضد مواد مخدر» مینامد، اما مقامهای آمریکایی بهطور خصوصی اذعان کردهاند که این حملات بخشی از تلاش گستردهتر برای سرنگونی نیکلاس مادورو، رهبر ونزوئلا است، همان نوع مأموریت گسترده و بدون جدول زمانی مشخصی که ونس پیشتر با آن مخالف بود.
این تنها یکی از سلسله چرخشهای سیاسی ونس است؛ مردی که پیشتر یکی از چشمگیرترین تغییر موضعها در تاریخ سیاست آمریکا را رقم زد – از یک «نه به ترامپی» سرسخت به معاون وفادار او در کاخ سفید. اما مقامهای کاخ سفید تأکید دارند که او در مواضعش «ثابتقدم» بوده و این عملیات نظامی را برای پیشگیری از بحران اعتیاد و مرگهای ناشی از اوردوز در آمریکا ضروری میدانند.
اما همانند همه معاونان رئیسجمهور، او موظف است دیدگاههایش را با مواضع ترامپ هماهنگ کند و این، گاهی به معنای چرخشهای آنی و ناگهانی است. ونس در کارزار انتخاباتی بارها هشدار داده بود که ایالات متحده نباید وارد درگیریهای خارجی تازه شود. اما در تابستان، از تصمیم ترامپ برای حمله به ایران دفاع کرد؛ اقدامی که خشم بسیاری از حامیان راستگرای دولت را برانگیخت، زیرا آنها تصور میکردند دولت ترامپ و ونس در مسیر خروج از مناقشات خارجی گام برمیدارند، نه ورود به آنها. در جریان همان کارزار، ونس خواستار انتشار پروندههای جفری اپستین شد، اما وقتی ترامپ تصمیم گرفت آنها را محرمانه نگه دارد، عقب نشست و این نیز موج تازهای از نارضایتی در میان پایگاه ترامپ ایجاد کرد.
به گفتهی متیو بارتلت، استراتژیست جمهوریخواه، تغییر مواضع جیدی ونس بازتابی از تنوع دیدگاهها در درون پایگاه جمهوریخواهان است؛ همان پایگاهی که او در مسیر آیندهی سیاسیاش ناگزیر از جلب حمایت آن خواهد بود؛ و البته از تمایل خودِ ترامپ به تغییر موضع نیز تأثیر گرفته است. بارتلت گفت: «جنبش ماگا مجموعهای از اصول ثابت و تعریفشده نیست. ماگا همان جایی است که رئیسجمهور در هر لحظه قرار دارد، و تاکنون برای او فوقالعاده خوب جواب داده است. ماگا یعنی ترامپ. پس سؤال این است که چطور میشود این مشعل را به نفر بعدی سپرد؟»
ونس در بیشتر دوران کارزار انتخاباتی خود، محافظهکاران – و بهویژه ترامپ – را قربانیان سانسور معرفی میکرد. در فوریه، او در سخنرانیای در اروپا گفت: «بزرگترین تهدید امنیتی پیشِ روی شما، سرکوب آزادی بیان اعضای احزاب راستگرا در کشورهای خودتان است». اما موضع ونس دربارهی آزادی بیان ماه گذشته بهشدت تغییر کرد؛ درست پس از ترور فعال راستگرای معروف، چارلی کرک، که از نزدیکترین دوستانش بود. ونس که پیشتر از میهمانان پادکست کرک بود، در واکنش به این حادثه خواستار اقدامات گسترده علیه سازمانهای چپگرا شد.

دو نقش متضاد
نُه ماه پس از آغاز دورهی معاونت خود، ونس در حال ایفای دو نقش متضاد بهطور همزمان است. او از یکسو خواهان «ادب و نزاکت» در گفتمان عمومی است، اما از سوی دیگر، در فضای مجازی و گاه از پشت تریبون کاخ سفید، با زبانی تند، تحقیرآمیز و رکیک به منتقدان ترامپ حمله میکند. ونس از زمان آغاز به کارش در ژانویه، بیش از ۴۰۰ پست در شبکهی ایکس منتشر کرده است و در این پستها از الفاظ رکیک و زبان غیرمعمول برای یک مقام رسمی استفاده میکند.
جوئل کی. گلدستاین، استاد حقوق در دانشگاه سنت لوئیس و پژوهشگر تاریخ معاونت ریاستجمهوری، میگوید ممکن است ونس بعدها از لحن خشن خود پشیمان شود: «او در حال دفاع از دولت است و خودش را به رأیدهندگان جمهوریخواهی معرفی میکند که در ۲۰۲۸ باید تصمیم بگیرند. این رفتار در کوتاهمدت برایش مفید است، اما اینکه آیا مردم او را فردی در شأن ریاستجمهوری بدانند یا نه، موضوع دیگری است». ونس در واکنش به این دوگانگی ، گفته است این فقط بازتاب واقعیت زندگی مدرن است. او در مصاحبهای با مجله نیویورک تایمز در سال گذشته گفت: «خب، اکثر مردم همینطورند، نه؟ گاهی از شرایط کشورشان ناامیدند، گاهی امیدوارترند. گاهی هر دو در یک زمان».
در کارزار انتخاباتی، او خود را با مادربزرگش – زنی که در شهر کوچکی در اوهایو او را بزرگ کرد، در حالی که مادرش با اعتیاد دستوپنجه نرم میکرد – مقایسه کرده بود. ونس در سخنرانیاش در کنوانسیون ملی جمهوریخواهان در ژوئیه سال گذشته گفت: «ماماو از بسیاری جهات زنی پر از تضاد بود. او به خدا عشق میورزید، زنی با ایمان عمیق مسیحی بود. اما در عین حال عاشق فحش دادن بود. شوخی نمیکنم، او میتوانست روی یک ملوان را هم سرخ کند!»
پایگاه حزب تغییر نکرده است
به نظر نمیرسد این چرخشهای سیاسی بهایی برای ونس داشته باشد. همانند ترامپ، نگاهها به او کاملاً حزبی است: اکثریت جمهوریخواهان دید مثبتی به او دارند و اکثریت دموکراتها نظر منفی. در سخنرانی ماه گذشتهاش در یک کارخانه در هاول، ایالت میشیگان، که بر سیاستهای داخلی دولت ترامپ تمرکز داشت، وقتی ونس دربارهی «رادیکالهای چپگرای دیوانه» هشدار داد با استقبال پرشور حامیان ترامپ روبهرو شد.
جیسون وولفورد، نماینده مجلس ایالتی میشیگان و از متحدان ترامپ، گفت: « بهنظر میرسد او یکی از ماست». وقتی از ترامپ دربارهی جانشین احتمالیاش پرسیدند، پاسخ روشنی نداد، اما در ماه اوت گفت که ونس احتمالاً رهبری جنبش ماگا را پس از او به عهده خواهد گرفت. ترامپ گفت: «فکر میکنم بهاحتمال زیاد، منصفانه است بگوییم او جانشین من است. بالاخره او معاون رئیسجمهور است». ترامپ گهگاه دربارهی نامزدی خود برای سومین دوره در سال ۲۰۲۸ شوخی کرده است، هرچند قانون اساسی چنین امکانی را نمیدهد.
این اظهارنظر قویترین حمایت علنی ترامپ از آیندهی سیاسی ونس تاکنون بوده است.
منبع: اکوایران




ثبت دیدگاه