در حالی که تنشهای ژئوپلیتیکی میان روسیه و غرب همچنان در حال گسترش است، نشانههای تازهای از آنچه کارشناسان «جنگ در منطقه خاکستری» مینامند، دیده میشود. جنگی که بدون شلیک مستقیم گلوله، اما با هزینههای اقتصادی سنگین، امنیت و زیرساختهای کشورهای غربی را هدف گرفته است.حملات سایبری، از لیورپول تا بالتیکطی دو سال گذشته، شورای شهر لیورپول بارها هدف حملات سایبری گروههای وابسته به دولت روسیه قرار گرفته است. بر اساس گزارش اخیر این شورا، گروه هکری NoName057(16) که با کرملین مرتبط دانسته میشود، حملات مستمر و سازمانیافتهای را علیه زیرساختهای دیجیتال شهری انجام داده است.در گزارش آمده است: «ما در دو سال گذشته بارها از سوی این گروه و همپیمانانش با حملات DDoS مواجه بودهایم که انگیزههای مالی و سیاسی در پشت آن قرار دارد.»اما تهدیدهای روسیه به دنیای مجازی محدود نمیشود. در دسامبر گذشته، آسیب به کابلهای زیردریایی در خلیج فنلاند توسط کشتی سایهدار روسی موسوم به Eagle S خساراتی به ارزش دهها میلیون یورو بهبار آورد.جنگ اقتصادی زیر پوسته صلحروسیه در سالهای اخیر با حمله به مراکز خرید، فرودگاهها، شرکتهای هواپیمایی و تأسیسات لجستیکی در سراسر اروپا، خسارات مالی سنگینی را تحمیل کرده است. کارشناسان معتقدند هدف مسکو روشن است: افزایش هزینههای اقتصادی برای دولتها و شرکتهای غربی تا جایی که حضور در این کشورها پرهزینه و ناامن شود.
در سال ۲۰۱۷، حملهی بدافزار NotPetya که از سوی روسیه انجام شد، بیش از چهار بیمارستان در کییف، چندین شرکت انرژی، دو فرودگاه و ۲۲ بانک اوکراینی را فلج کرد. این حمله همچنین دهها شرکت بینالمللی را نیز درگیر کرده و زیان جهانی آن حدود ۱۰ میلیارد دلار برآورد شد.از آتشسوزی تا خرابکاری دریاییدر سال جاری، آتشسوزی عمدی در بزرگترین مرکز خرید لهستان رخ داد؛ نخستوزیر این کشور، دونالد تاسک، تأیید کرد که این اقدام به دستور سرویسهای امنیتی روسیه انجام شده است. علاوه بر آن، بستههای بمبگذاریشده در شرکت پستی DHL، فعالیت پهپادها در نزدیکی کارخانههای تسلیحاتی اروپایی و قطع مشکوک کابلها و خطوط انرژی زیردریایی نیز به روسیه نسبت داده شده است.در نتیجهی این اقدامات، فرودگاههای آلمان و دانمارک بارها بهدلیل نفوذ پهپادها تعطیل شدند و صدها پرواز لغو یا منحرف گردید. روسیه همچنین با اختلال در سیستم GPS پروازهای تجاری در منطقه بالتیک، مشکلات گستردهای ایجاد کرده است.در دریای سرخ نیز، حملات نیروهای حوثی مسیر کشتیهای غربی را مختل کرده است؛ هرچند روسیه و چین میتوانستند برای مهار این حملات کمک کنند، اما ترجیح دادهاند نظارهگر باشند و خود بدون مانع از همان مسیر عبور کنند.هزینههای میلیاردی و بحران بیمههر کابل زیردریایی آسیبدیده میلیونها یورو هزینه تعمیر دارد. بهعنوان مثال، مالکان کابل برق EstLink 2 پس از حملهی کشتی روسی نزدیک به ۶۰ میلیون یورو زیان دیدند. تعطیلی چندساعته یک فرودگاه یا لغو دهها پرواز نیز میلیونها دلار خسارت مالی در پی دارد.
شرکتهای بیمه تاکنون این خسارتها را پوشش دادهاند، اما کارشناسان هشدار میدهند اگر این حملات «نظاممند و مداوم» شود، بیمهگران دیگر قادر به جبران نخواهند بود یا ناچارند نرخها را بهشدت افزایش دهند.به بیان دیگر، روسیه با تداوم این اقدامات، عملاً در حال خالی کردن خزانههای غرب است.فرسایش منابع غرببه گفته تحلیلگران، هدف کرملین روشن است: فرسایش تدریجی منابع اقتصادی و زیرساختی غرب تا جایی که ادامه فعالیت برای شرکتها و نهادهای عمومی در این کشورها دشوار شود. این حملات ممکن است هنوز تلفات انسانی گستردهای نداشته باشند، اما خطر آن وجود دارد که در آینده باعث مرگ شهروندان شوند.مقاومت غیرنظامی و تمرینهای بازدارندهکارشناسان امنیتی میگویند مقابله با این تهدیدها تنها از مسیر نظامی ممکن نیست. شرکتها، شهرداریها و نهادهای مدنی باید به تمرینها و رزمایشهای «منطقه خاکستری» بپیوندند تا در برابر حملات سایبری، پهپادی یا خرابکارانه آماده باشند.اگر آسیبها به حداقل برسد، انگیزه مهاجمان نیز کاهش مییابد. از همین رو، برخی کارشناسان خواستار برگزاری رزمایشهای مشترک دولتی و خصوصی برای مقابله با تهدیدهای ترکیبی روسیه شدهاند.آنها معتقدند اعلام عمومی این آمادگیها، خود میتواند نوعی بازدارندگی باشد و نشان دهد که غرب نهتنها در میدان جنگ، بلکه در عرصه اقتصاد و فناوری نیز تسلیم نخواهد شد.
در حالی که جنگ روسیه با اوکراین وارد سومین سال خود میشود، میدان نبرد تنها به خاک اوکراین محدود نمانده است. اکنون شهرها، شرکتها و زیرساختهای دیجیتال اروپا نیز در معرض حملاتی قرار گرفتهاند که هدفشان آشکار است:خسته کردن، تضعیف و در نهایت، خشکاندن توان مالی غرب.با این حال، تحلیلگران میگویند در برابر چنین جنگ فرسایشی، تنها راهکار مؤثر، اتحاد، آمادگی و مقاومت هوشمندانه است.
منبع: فارس
ثبت دیدگاه