رسانه انگلیسی در یک مقاله اختصاصی از تغییر مهمی در موازنه قدرت منطقه‌ای پس از تصرف شهر الفاشر در منطقه دارفور سودان خبر داده و تأکید کرده که این تحول با بازتعریف اولویت‌های امنیتی قاهره، موجب همکاری نزدیک‌تر نظامی میان مصر، ترکیه و ارتش سودان شده است.
پایگاه تحلیلی «میدل‌ایست آی» در این گزارش اشاره می‌کند که مصر سقوط الفاشر به‌دست «نیروهای واکنش سریع» را نه‌تنها به‌عنوان رویدادی دیگر در جنگ سودان، بلکه به‌عنوان تهدیدی مستقیم علیه مرزهای جنوبی خود می‌بیند. سقوط پایتخت ایالت دارفور شمالی نقطه عطفی برای قاهره محسوب می‌شود، زیرا دولت مصر اکنون مرزهای خود با سودان و لیبی را «خط مقدم دفاعی» کشور می‌داند.
ارتش سودان، که از آوریل ۲۰۲۳ درگیر جنگ با نیروهای واکنش سریع است، روابط نظامی دیرینه‌ای با ارتش مصر دارد و قاهره از ابتدای درگیری‌ها از متحد خود حمایت کرده است.
به گزارش رسانه انگلیسی، نگرانی‌های مصر پس از آن افزایش یافت که نیروهای واکنش سریع در ماه ژوئن بخش سودانی منطقه مثلث مرزی میان مصر و لیبی را تصرف کردند. این تحولات، همراه با جنایات گسترده در الفاشر، باعث شد دولت «عبدالفتاح السیسی» نقشه امنیتی جدیدی ترسیم کند که ترکیبی از هماهنگی نظامی و دیپلماسی برای مهار بحران است.
یک تحلیلگر سودانی به نام «خلود خیر» در گفت‌وگو با میدل‌ایست آی گفته است: «ارتش سودان انتظار دارد مصر و ترکیه پس از سقوط الفاشر به آن سلاح بدهند. مصر به‌ویژه نگران امنیت مرزهای جنوبی خود و استقرار نیروهای واکنش سریع در نزدیکی آن است.»
همکاری‌های نظامی و تشکیل فرماندهی مشترک
به نوشته این پایگاه، یک منبع ارشد اطلاعاتی ارتش مصر تأیید کرده است که همکاری میان ارتش‌های مصر و سودان برای تشکیل نیروی فرماندهی مشترک آغاز شده تا از نفوذ احتمالی نیروهای واکنش سریع از طریق مرزهای سودان یا لیبی جلوگیری شود.
در این گزارش آمده است که فوریت اوضاع زمانی آشکار شد که «احمد فتحی» رئیس ستاد ارتش مصر در فاصله ۲۴ ساعت ابتدا به عربستان سعودی و سپس به بندر سودان، مقر دولت وابسته به ارتش سودان انجام داد. در عربستان، فتحی ریاست کمیته همکاری نظامی مصر و عربستان را بر عهده داشت و در سودان نیز طرح‌های عملیاتی برای حفاظت از مرزهای مشترک را بررسی کرد.
بر اساس گزارش میدل‌ایست آی، این دیدارها زمینه‌ساز تشکیل اتاق عملیات مشترک در ایالت کردفان شمالی و استقرار سامانه‌های هشدار زودهنگام راداری بوده است. هم‌زمان با تصرف الفاشر، نیروهای واکنش سریع کنترل شهر «باره» در کردفان شمالی را نیز در اختیار گرفتند؛ منطقه‌ای که علاوه بر منابع نفتی، تنها چهار ساعت با پایتخت سودان فاصله دارد.
به گفته خلود خیر، احتمال حمله این نیروها به شهر «امدرمان» در ماه‌های آینده می‌تواند مداخله مصر را تسریع کند، زیرا قاهره همواره پایتخت را «خط قرمز» خود دانسته است.
منبع اطلاعاتی مصری نیز تصریح کرده است که اتاق عملیات مشترک در کردفان، به مصر امکان می‌دهد تا به ارتش سودان برای بازپس‌گیری مناطق تازه اشغال‌شده توسط نیروهای واکنش سریع کمک کند و افزود: «بازپس‌گیری دارفور برای ثبات منطقه و حفاظت از مرزهای مصر حیاتی است.»
تغییر راهبردی در سیاست امنیتی مصر
به نوشته میدل‌ایست آی، مصر نیروهای خود را در مرزهای جنوبی و غربی بسیج کرده و گشت‌های هوایی مداوم انجام می‌دهد. نیروی هوایی مصر از نزدیک شدن به مناطق تحت کنترل نیروهای واکنش سریع خودداری می‌کند تا از درگیری مستقیم با سامانه‌های پدافند هوایی متحرک این نیرو جلوگیری کند.
یک منبع دیگر مصری نیز به میدل‌ایست آی گفته است که قاهره تحت فرماندهی ژنرال «عبدالفتاح البرهان» به ارتش سودان «راهنمایی‌های عملیاتی و سلاح» را ارائه کرده و استقرار نیروها را برای مقابله با عوامل واکنش سریع هماهنگ کرده است.
در این گزارش آمده است که سقوط الفاشر برای قاهره تنها شکست ارتش سودان نبود بلکه هشداری درباره شکنندگی ثبات منطقه‌ای بود. این شهر حلقه ارتباطی شرق و غرب دارفور محسوب می‌شد و با سقوط آن، دارفور از سایر مناطق کشور جدا شد؛ امری که احتمال تجزیه سودان را دوباره مطرح کرده است.
نیروهای واکنش سریع اکنون کنترل مسیرهای مهم تجاری و قاچاق میان لیبی و چاد را در دست دارند. یک تحلیلگر سیاسی مقیم قاهره گفته است: «قدرت‌گیری این گروه یک خلأ قدرت ایجاد می‌کند که بازیگران غیردولتی می‌توانند از آن بهره ببرند. برای مصر، این مسئله فقط همبستگی با سودان نیست، بلکه دفاع از جناح جنوبی خود است.»
نقش امارات متحده عربی
میدل‌ایست آی در بخش دیگری از گزارش خود تأکید کرده است که رشد قدرت این گروه و جنایات‌هایش در الفاشر، توجه‌ها را به نقش امارات در جنگ سودان جلب کرده است.
به‌رغم تکذیب ابوظبی، میدل‌ایست آی با استناد به تصاویر ماهواره‌ای، داده‌های پروازی و دریایی، شماره سریال سلاح‌ها و منابع متعدد منطقه‌ای گزارش داده است که امارات در طول جنگ به نیروهای واکنش سریع سلاح رسانده است.
اساس این گزارش، مسیرهای ارسال سلاح از بندر «بوصاصو» در منطقه پونتلند سومالی، پایگاه‌های تحت کنترل «خلیفه حفتر» در جنوب شرق لیبی، چاد، جمهوری آفریقای مرکزی و پایگاه‌های هوایی در اوگاندا عبور کرده و به ۲ پایگاه در داخل سودان منتقل شده‌اند.
میدل‌ایست آی یادآور شده است که نیروهای واکنش سریع حدود ۴۰ هزار رزمنده به ائتلاف تحت رهبری امارات در یمن فرستاده بودند و روابط مالی «حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع با ابوظبی – به‌ویژه در حوزه طلا و زمین‌های کشاورزی – ثروتی حدود ۷ میلیارد دلار برای او به همراه داشته است.
نقش ترکیه و همکاری غیرمنتظره با مصر
در یکی از نکات کلیدی گزارش، میدل‌ایست آی نوشته است که ارتش‌های مصر و ترکیه در اقدامی کم‌سابقه، همکاری مستقیمی درباره سودان آغاز کرده‌اند.
یک منبع ارشد امنیتی مصری در این باره می‌گوید: «آماده‌سازی‌ها برای عملیات بازپس‌گیری الفاشر و مناطق اطراف آن در جریان است، از جمله اقداماتی برای جلوگیری از رسیدن هرگونه پشتیبانی هوایی خارجی به این گروه.»
یک منبع ترک نیز به میدل‌ایست آی گفته است که آنکارا قصد دارد حمایت خود از ارتش سودان را افزایش دهد. او تأکید کرده است: «ما از قبل برنامه داشتیم تجهیزات بیشتری ارسال کنیم، اما وقایع الفاشر اراده ما را قوی‌تر کرد.»
بر اساس این گزارش، ترکیه از سال گذشته پهپادهای نظامی، موشک‌های هوابه‌سطح و سامانه‌های فرماندهی در اختیار ارتش سودان قرار داده و اپراتورهای پهپاد ترک نیز در خاک سودان فعال‌اند.
به گفته منابع مصری و سودانی، قاهره از آغاز جنگ به‌صورت پنهانی از ارتش سودان حمایت کرده اما اکنون پس از کارشکنی نیروهای واکنش سریع در مذاکرات واشنگتن، این حمایت آشکارتر شده است.
نقش جدید مصر در سودان
میدل‌ایست آی در پایان گزارش خود نوشت که مصر و ارتش سودان در حال تشکیل یک اتاق عملیات مشترک دیگر در شهر «الابیض» در کردفان شمالی هستند تا هماهنگی لازم برای مقابله با نیروهای واکنش سریع و بازپس‌گیری شهرهای کلیدی را انجام دهند.
یک منبع ارشد امنیتی مصری به این پایگاه گفته است که این اقدام «حضور ارتش سودان را در مناطق تازه تصرف‌شده توسط نیروهای واکنش سریع تقویت کرده و به ثبات منطقه گسترده‌تر کمک خواهد کرد.»
منبع: ایسنا
ثبت دیدگاه