چنانکه جمهوری اسلامی ایران خواهان به رسمیت شناخته شدن قدرت و جایگاهش در نظم آینده منطقه غرب آسیا است، باید در گام نخست سیاستهایش را با مقدورات داخلی و خارجی اش هماهنگ سازد.
اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا، تنش میان روسیه و غرب را نقض تعهدات شفاهی مقامات پیشین واشنگتن و باعث نگرانی امنیتی مسکو دانست و به واکاوای نقش ناتو و توسعه آن در شرق اروپا در این تقابل پرداخت.
چین واردات نفت از ایران در ماه دسامبر را رسما اعلام کرد. با وجود پایین بودن خرید ۹/ ۱میلیون بشکه نفت در کل این ماه، چنین اعلامی پس از یک سال میتواند سیگنال افزایش عرضه به بازار نفت دهد. همچنین برخی تحلیلگران آن را آزمایش تحریمهای آمریکا در بحبوحه مذاکرات هستهای میدانند. با وجود این، موسسات ردیابی نفتکشها ارقامی بسیار بالاتر را برای صادرات ایران اعلام کردهاند.
عبدالباری عطوان تحلیلگر مشهور جهان عرب در رای الیوم نوشت: چرا رئیس جمهور ایران مسکو را برای اولین سفر خارجی خود انتخاب کرد؟ توافقهای احتمالی در این سفر کدام است و چرا میزان نگرانی آمریکا و اسرائیل در مورد آن افزایش یافته؟
شیخ زاید آل نهیان، موسس امارات متحده عربی، سالها پیش در یکی از سفرهای عمره خود به مکه، رابطه بین کشورش و عربستان سعودی را اینگونه توصیف کرد: رابطهی امارات با عربستان قلبی و روحی است و ما معتقدیم که ما یک سرنوشت داریم و باید مانند یک کل واحد عمل کنیم و در کنار هم باشیم.
رویدادهای اخیر در قزاقستان نشان داد که مشکلات و تهدیدها می توانند برای همه کشورها افزایش یابند. از این رو، ایران به همراه روسیه مسائل مبرم در اوضاع بین الملل و منطقه را بررسی می کنند، گره های اصلی تهدید برای دو کشور را شناسایی می کنند و مشخص می شود که دو کشور در مورد مشکلات اصلی منطقه تا چه اندازه اتفافق نظر دارند.
تحولات سریع در منطقه موجب تغییر دیدگاه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در خصوص ایران و ترکیه شد. این کشورها دریافتند خلأ ناشی از تغییر راهبرد آمریکا در منطقه را اسرائیل نمی تواند پر کند و راهی جز تفاهم بین کشورهای منطقه برای پرهیز از برخورد وجود ندارد. این تغییر موضع کشورهای عربی، بعد از مذاکرات عربستان و ایران در بغداد و بهبود روابط امارات با ایران و ترکیه، آشکارتر شد.
کارشناس مسائل روسیه گفت: داخل کشور ما دائم همین نگاه منفی و ضد روسی بازتولید میشود. متأسفانه این چالش ضد روسی در حوزه سیاست خارجی ایران هم وجود دارد، ما نه در وزارت خارجه بیواسطه روسها را نشناختیم و نگاه درستی هم نداریم.
علیرغم پیشرفت های اخیر در بهبود روابط چین و ایران، مشارکت بین این دو به دلیل سیاست ایالات متحده و منافع شخصی چین محدود شده است. تهران نتوانست چین را از توسعه ظرفیت نظامی یک همسایه متخاصم و مقابله با بخش عمده ای از استراتژی تهاجمی ایران باز دارد. از سوی دیگر، پکن خود را در موقعیت قوی تری برای تحت فشار قرار دادن متحد خود نسبت به فشار بر ایالات متحده در وین دید. در پروژههای بزرگ اقتصادی، امنیتی و زیرساختی که توسط تحلیلگران غربی پیشبینی شده و دولت ایران به آن اشاره کرده، پیشرفت چندانی حاصل نشده است.
المیادین نوشت: در حالی که ایالات متحده از خاورمیانه و خلیج فارس روی گردانده و اعلام کرده قصد خروج از منطقه را دارد، اژدهای چینی توجه خاصی به خاورمیانه پیدا کرده است، چرا که نه! این بازی سیاست و منافع است.
رشتهای واحد رویکرد کاخ سفید را به کل منطقه، از سوریه گرفته تا عربستان سعودی، مرتبط میکند.