چرخش عربی کنونی زنگ خطر جدی برای واشنگتن به شمار میرود، چرا که اگر قدرتهای منطقه ایران را منشأ اصلی آشوب ندانند، سیاست آمریکا در خاورمیانه با خطر ناهماهنگی جدی روبهرو میشود.
نشست کمسابقه ترامپ با رهبران ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید به امضای توافقی موقت برای پرهیز از درگیری و پروژهای راهبردی با نام «جاده صلح و شکوفایی ترامپ» انجامید؛ مسیری که باکو را به نخجوان متصل میکند و نماد فاصله گرفتن دو کشور از روسیه است. باکو با دست بالا پس از پیروزیهای نظامی و ایروان در جستوجوی رهایی از وابستگی به مسکو، هر دو به سمت غرب چرخیدهاند. اما بیاعتمادی تاریخی، شرطهای علیاف و موانع داخلی، صلح را همچنان شکننده نگه داشته است.
در هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل، محدودیتهای شدید ایالات متحده علیه هیأت ایرانی در صدور ویزا، تردد و زندگی روزمره دیپلماتها، از جمله خرید مایحتاج روزانه و حتی ملاقات انسانی، نقض آشکار توافقنامه مقر ۱۹۴۷ و عرف دیپلماتیک و تهدیدی برای اعتبار و بیطرفی سازمان ملل است.
اخیراً سه کشور بریتانیا، کانادا و استرالیا به طور رسمی اعلام کردند که کشور فلسطین را به رسمیت میشناسند. این اقدام در بیانیههای نخستوزیران سه کشور با محوریت صلح و راهحل دو کشوری مطرح شده است. کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، به طور مشخص تأکید کرد که جنبش حماس نباید هیچ نقشی در آینده کشور فلسطین داشته باشد و تحریمهای جدیدی علیه افراد وابسته به این گروه اعمال خواهد شد. او همچنین بر ضرورت آزادی فوری گروگانها و ورود کمکهای انسانی به غزه تأکید کرد.
«دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد طرح صلحی را درباره آینده غزه پس از جنگ، شامل خروج صهیونیستها و تأمین مالی اعراب بدون نقشی برای حماس، به رهبران عرب و اسلامی ارائه دهد.
در سایه اقدام کشورهای غربی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، تعداد دولتهایی که در این مسیر گام برداشتهاند افزایش یافت.
روز گذشته کانادا، بریتانیا و استرالیا کشور فلسطین را به رسمیت شناختند؛ اقدامی نمادین در پاسخ به جنگ ادامهدار اسرائیل در غزه و گسترش سرزمینی آن در کرانه باختری اشغالی. انتظار میرود کشورهای بیشتری، از جمله فرانسه و پرتغال، در روزهای آینده، فلسطین را به رسمیت بشناسند. اسرائیل در روزهای اخیر واکنش نشان داده و مواضع خود را سختتر کرده است.
بندر چابهار که اغلب دروازه طلایی نامیده میشود، به هند اجازه میدهد تا پاکستان را دور بزند و مسیرهای تجاری و ترانزیتی جایگزین را به افغانستان محصور در خشکی و آسیای مرکزی ایجاد کند.
اتحادیه اروپا پس از دو سال جنگ غزه، سرانجام بستهای از تحریمها علیه وزیران افراطی اسرائیل، شهرکنشینان خشونتطلب و تعلیق امتیازات تجاری تصویب کرد. این اقدام که اورسولا فوندرلاین آن را همسو با راهحل دوکشوری دانست، فشار اقتصادی واقعی بر اسرائیل وارد میکند. بااینحال، منتقدان این بسته را دیرهنگام و ناقص میدانند؛ چراکه ممنوعیت تجارت با شهرکها و توقف فروش سلاح را شامل نمیشود. این رویکرد، اتحادیه اروپا را میان تعهدات حقوقی و منافع سیاسی سرگردان کرده است.
یک مرکز مطالعاتی در گزارشی تازه، به ابعاد حمایت چین و پاکستان از ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی پرداخته و اعلام کرده است که این همگرایی شرقی میتواند به بازترسیم نقشه ژئوپولیتیک منطقهای و جهانی بینجامد؛ موضوعی که نگرانی غرب را در پی داشته است.
اظهارات اخیر آمریکاییها مبنی بر بازپسگیری و حضور مجدد در پایگاه استراتژیک بگرام در افغانستان، نگرانیهای زیادی را ایجاد کرده است.