به نظر متناقض میآید، اما جنگهایی که طی دو سال گذشته سراسر خاورمیانه را درنوردیدند، هم دگرگونکننده بودند و هم بینتیجه.
دونالد ترامپ در مواجهه با چالشهای خاورمیانه، از جمله بحران غزه با فرصتی برای تغییر سیاست منطقهای روبهرو است. سیاستهای پیشین او، مانند توافقنامههای ابراهیم و طرح معامله قرن، باعث تقویت روابط اسرائیل با کشورهای عربی شد، اما حقوق فلسطینیان را نادیده گرفت. اکنون با حمایت سعودیها و بازنگری در استراتژیهای گذشته، ترامپ میتواند نقشی کلیدی در بازسازی منطقه و دستیابی به صلح ایفا کند.
نئو انزواطلبی ترامپ با استقبال مشابهی از احساسات ضد مهاجرتی رنگ آمیزی شده است. به عنوان رئیس جمهور، او سهمیه های مهاجران را کاهش داد، به اقلیت ها اشاره های توهین آمیز کرد و برای ساختن دیوار در مرز با مکزیک تلاش کرد.
رهبران جهان با انتشار پیام ها و بیانیهها در رسانههای اجتماعی که به دقت طراحی شدهاند، به بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید واکنش نشان داده اند.
ترامپ همیشه به این افتخار کرده است که یک معاملهگر برجسته است و در طول کمپین انتخاباتی خود وعده داده بود که درگیریهای بینالمللی را طی چند روز نخست ریاستجمهوریاش حلوفصل کند. اما بهدلیل جهانی پیچیدهتر و پرمخاطرهتر، این کار احتمالاً بسیار دشوارتر از آن چیزی است که بهنظر میرسد. اکنون زمانی است که رویکرد «صلح از طریق قدرت» میتواند اثربخش باشد.
خاورمیانه در لحظهای حساس قرار دارد که یا به صلح و بازسازی منطقه منجر میشود یا درگیر هرجومرج و تروریسم پیشرفته خواهد شد. از آتش بس اسرائیل و فلسطین و حل اختلافات مرزی لبنان تا بازسازی سوریه و تقویت مرجع فلسطینی در غزه، همه به تصمیمات کلیدی وابستهاند. این فرصتی نادر است که میتواند مسیر آینده منطقه را برای همیشه تغییر دهد.
ترامپ در حالی برای دومین دوره چهار ساله وارد کاخ سفید شده که جهان نسبت به دور نخست ریاستجمهوریاش به مراتب خطرناکتر و پرچالشتر شده است.
گزارشهای منابع امنیتی حاکی است گروه تروریستی داعش قصد دارد از شرایط امنیتی و سیاسی جدید در سوریه پس از سقوط نظام اسد، برای بازسازی صفوف خود بهرهبرداری کند. از زندانهای پر از جنگجویان داعش تا اردوگاههایی که خانوادههای آنان را در خود جای دادهاند، چالشهای امنیتی در میان چند دستگیهای داخلی در سوریه و فشارهای منطقهای و بینالمللی در حال افزایش است.
دولت جدید ترامپ با چالشهای گستردهای در رابطه با چین مواجه است. بحران تیکتاک بهعنوان اولین آزمایش کلیدی مطرح است و نشان میدهد که ترامپ ممکن است تلاش کند این بحران بینالمللی را با یک توافق تجاری مدیریت کند. از سوی دیگر، همکاری نوظهور چین و روسیه و رقابت در حوزه هوش مصنوعی نیز نگرانیهایی را ایجاد کرده است. این موضوعات استراتژیهای تصمیمگیری جدیدی را برای ترامپ ایجاب میکند.
دونالد ترامپ ۲۰ ژانویه ( ۱ بهمن) برای دومین بار به عنوان رئیس جمهوری آمریکا به کاخ سفید بازگشت. وی در دور اول ریاست جمهوریاش برنامههای غیرمنتظرهای حتی برای متحدان آمریکا داشت که با واکنشهای بسیاری همراه بود. طبق گزارشهای متعدد رسانههای بینالمللی، ترامپ این بار هم برای همه دنیا از جمله ایران برنامههای متفاوتی خواهد داشت که میتواند ترکیبی از سیاستهای دور قبل و جدید باشد.
چهل و هفتمین رئیس جمهور آمریکا که به نوعی میراث دار ریگانیسم و با تفکر نئومحافظه کاری بار دیگر مهمان کاخ سفید شده است برخلاف آنچه که شعار می دهد نه تنها پیام آور صلح برای جامعه جهانی نیست که با شعار نخست آمریکا و نگاه تاجرمابانه بیشتر به آشوب سازی در روابط بینالملل دامن خواهد زد.