رسانه های آمریکایی اعلام کردند که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مایکل والتز مشاور امنیت ملی خود را در پی رسوایی در پیام رسان سیگنال برکنار کرده است.
تنشهای میان ایران و آمریکا با نزدیک شدن تهران به آستانه تسلیحات هستهای و افزایش درگیریهای منطقهای، به چالشی جدی برای دولت ترامپ تبدیل شده است. سیاست «فشار حداکثری» نتوانست برنامه هستهای ایران را مهار کند و تنشها با اسرائیل و احتمال درگیری نظامی، دیپلماسی را پیچیدهتر کرده است. کاهش تنشها از طریق دیپلماسی، گزینهای ضروری برای جلوگیری از بحران است.
دیپلمات پیشین آمریکایی با اشاره به روی کار آمدن دولت دوم ترامپ و تحولات جاری در منطقه غرب آسیا نوشت: اقدام نظامی علیه ایران خطرات جدی برای آمریکا به همراه خواهد داشت و احتمال موفقیت آن کم است؛ در نتیجه بهترین راهکار پیشروی واشنگتن، مذاکره مجدد با تهران است.
پوتین ۲۵ سال پیش به قدرت رسید و وعده حکومتی قوی پس از دههای از تروماهای جمعی در دوران بوریس یلتسین را داد؛ اما اکنون او و کشورش باید در دورانی جدید از مشکلات، با دونالد ترامپ روبهرو شوند.
از زمان سقوط رژیم بشار اسد، نیروهای اسرائیلی کنترل مناطق وسیعی را در امتداد نوار حائل به دست گرفته است. این در حالی است که نیروهای حافظ امنیت سازمان ملل نیز در این مناطق غایب هستند و مقامات تازه به قدرت رسیده دمشق که به جای حکومت بشار اسد قدرت را به دست گرفته اند، با استدلال این که سوریه تحمل جنگی دیگر را ندارد، از آنچه در جنوب اتفاق می افتد فاصله گرفته اند و هیچ موضعی اتخاذ نکرده اند و نسبت به آن سکوت کامل اختیار کرده اند.
عملیات «پیکان بشان» اسرائیل علیه سوریه پس از سقوط بشار اسد، تواناییهای نظامی سوریه را نابود و این کشور را در برابر تجزیه و نفوذ خارجی آسیبپذیر کرد. حمایت اسرائیل از جداییطلبی کُردها و دخالت در سوریه، شکافهای داخلی را تشدید کرده و موانع بازسازی و ثبات را افزایش میدهد. این وضعیت، سوریه را در مسیر تبدیلشدن به یک دولت شکستخورده قرار داده است.
با توجه به در پیش بودن رویدادهای بزرگی نظیر بازیهای المپیک زمستانی در عربستان و یا اکسپوی جهانی در سال ۲۰۳۰ و برگزاری جام جهانی ۲۰۳۴ در عربستان، این کشور حداقل به مدت یک دهه از توجه تخصصی به حامیان مالی خارجی و البته مردمش دور خواهد بود. درست در همین نقطه است که مردم عربستان امکان دارد با تکانههای سختی رو به رو شوند و از خود بپرسند که کشورشان چطور میخواهد بهای سنگین پروژههای جاهطلبانه در خاک خود را بپردازد.
الان آمریکاییها از روی جولانی موضع تروریست بودن را برداشته اند، بنابراین به رسانه ها پیشنهاد می کنم که به نکات مهم و اساسی توجه بیشتری داشته باشند تا نکات ضعیف.
با تضعیف گروه فلسطینی حماس و حزبالله لبنان پس از بیش از یک سال جنگ، و با سقوط بشار اسد در سوریه که یک حلقه کلیدی در «محور مقاومت» ضد اسرائیلی را حذف کرد، حوثیها به مهمترین نگرانی امنیتی اسرائیل تبدیل شدهاند.
در ارزیابی چین، رهبری ایران در «محور مقاومت» از اواسط اکتبر ۲۰۲۴ بهطور عمده معتدل بوده که ممکن است نشاندهنده تمایل تهران به پذیرش حرکتهای آشتیجویانه بیشتر نسبت به عربستان سعودی و دیگر کشورها باشد.
طبیعی است که رسیدن به توافق عزتمندانه، عقلایی ترین و کم هزینه ترین راه برای مدیریت تنش موجود میان ایران و امریکاست، چه اینکه افزایش تنش با دولت ترامپ، تشدید تحریم ها و احتمال وقوع جنگ را به همراه خواهد داشت. اما توافق عزت مندانه با امریکا و در نقطه مقابل آن، افزایش تنش و جنگ با امریکا، هر کدام پیشرانهایی در سطح ملی ایران، در سطح ملی امریکا، در سطح منطقهای و در سطح نظام بین الملل دارد که ارزیابی هر یک از آن پیشرانها میتواند چشم انداز توافق و یا تضاد میان ایران و امریکا در دوره ترامپ را پیش روی ما بگذارد. در این یادداشت به پیشرانهای توافق و تضاد با امریکا در سطح ملی ایران میپردازیم و در یادداشت های بعد، سطوح بعدی را بررسی میکنیم.