پس از سرنگونی اسد در ۸ دسامبر، بنیامین نتانیاهو دستور حمله زمینی بی‌سابقه‌ای را به سوریه صادر کرد که نقض توافق آتش‌بس ۱۹۷۴ بود و موجب اشغال مناطقی در استان قنیطره و بخش سوری کوه حرمون شد. با وجود این، دمشق با خویشتنداری تمرکز خود را بر داخل کشور و حفظ آرامش داخلی معطوف کرد.
اسرائیل از آن زمان بیش از ۷۰۰ حمله هوایی انجام داده که اهداف استراتژیک از جمله مراکز دفاع هوایی و حتی نزدیک کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق را هدف گرفته‌اند.
گفت‌وگوهای غیرعلنی و دیدارهای مستقیم
بر اساس گزارش رویترز در ۲۷ مه ۲۰۲۵، منابع مطلع فاش کرده‌اند که سوریه و اسرائیل اخیراً جلساتی رودررو برگزار کرده‌اند که هدف آن کاهش تنش‌ها و جلوگیری از درگیری در مرزهای مشترک بوده است. این مذاکرات در پی گفت‌وگوهای غیرعلنی قبلی با واسطه‌هایی مانند امارات انجام شده است.
این مذاکرات از سوی احمد الدالاتی، مقام ارشد امنیتی و فرماندار قنیطره، هدایت می‌شود. برخی دیدارها حتی در مناطق تحت کنترل اسرائیل صورت گرفته‌اند. با این حال، الدالاتی این گزارش‌ها را تکذیب کرده و گفته سوریه از تمام ابزارهای مشروع برای دفاع از خاک خود استفاده خواهد کرد.
توقف حملات اسرائیل پس از دیدار احمد الشرع و دونالد ترامپ در ریاض رخ داد. در این دیدار، آمریکا تحریم‌ها علیه دمشق را لغو کرد و ترامپ خواستار عادی‌سازی روابط سوریه با اسرائیل شد.
اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، در سخنرانی‌های مختلف تأکید کرده که سوریه جدید منبع بی‌ثباتی نخواهد بود، حتی برای اسرائیل، و از حملات مکرر به خاک خود انتقاد کرده است.
الشرع نیز در دیدار با هیئتی از کنگره آمریکا اعلام آمادگی کرده که چارچوب‌هایی منطقه‌ای برای ثبات در جنوب سوریه بررسی شود، اما تأکید کرده که سوریه به توافقات ابراهیم نخواهد پیوست، چراکه کشورهای امضاکننده آن خاک اشغالی ندارند.
شرایط سوریه برای صلح
بر اساس گفته‌های مارلین ستاتزمان (عضو کنگره آمریکا)، شروط سوریه برای عادی‌سازی شامل، توقف حملات اسرائیل به خاک سوریه، حفظ وحدت سرزمینی این کشور و دستیابی به تفاهم درباره مناطقی چون کوه حرمون و منطقه حائل است.
برخی تحلیلگران اسرائیلی، از جمله «ایال زسر» در مقاله‌ای در روزنامه «اسرائیل هیوم»، از عملکرد نتانیاهو پس از سقوط اسد انتقاد کرده و او را به ماجراجویی نظامی بی‌حاصل متهم کرده‌اند. همچنین ایهود اولمرت، نخست‌وزیر سابق اسرائیل که سابقه مذاکره با بشار اسد در سال ۲۰۰۷ را دارد، خواستار گفت‌وگوی تل‌آویو با دولت جدید سوریه شده است.
آیا صلح ممکن است؟
«موسی قرقور»، کارشناس مسائل جنگ و صلح، معتقد است که سوریه ممکن است با تشویق کشورهای منطقه به توافقات ابراهیم بپیوندد، ولی این امر مشروط به لغو تحریم‌ها، جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای بازسازی و تضمین‌های بین‌المللی علیه حملات آتی اسرائیل است.
سوریه و اسرائیل از سال ۱۹۴۸ در وضعیت جنگ رسمی بوده‌اند و سه جنگ مهم (۱۹۴۸، ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳) را پشت سر گذاشته‌اند. اگرچه از ۱۹۷۴ تاکنون جنگی مستقیم رخ نداده، ولی منطقه جولان همواره کانون تنش بوده است. اسرائیل در سال ۱۹۸۱ جولان را ضمیمه خود کرد، اقدامی که تنها در سال ۲۰۱۹ با تأیید آمریکا همراه شد، اما سازمان ملل هنوز آن را به رسمیت نمی‌شناسد.
براساس آنچه گذشت می توان به این نتیجه رسید که صلح بین سوریه و اسرائیل هنوز قطعی نیست اما نشانه‌هایی از تمایل دو طرف برای کاهش تنش و گفت‌وگو دیده می‌شود.
منبع: شفقنا
ثبت دیدگاه