رهبران اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی، در دوحه گرد هم آمدند تا پس از حمله هفته گذشته اسرائیل به نشست رهبران حماس در این شهر، حمایت خود را از قطر نشان دهند. وقتی نشست به پایان رسید، بیانیه‌ای طولانی صادر کردند که اسرائیل را محکوم می‌کرد و بر همبستگی با قطر تأکید داشت. اما آنچه در بیانیه غایب بود، اقدامی عملی بود.
این نشست تمرینی بود در بیهودگی؛ نشان‌دهنده اینکه ثروت عظیم به قدرت واقعی منجر نشده است. با وجود پیشرفت‌های بزرگی که کشورهایی مانند قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی داشته‌اند، آنها یا توانایی (و یا اراده) فشار بر اسرائیل و حامی اصلی‌اش، ایالات متحده، برای پایان دادن به جنگ غزه را ندارند.
چه تغییر بزرگی رخ داده است؟
به گزارش سی‌ان‌ان، پنجاه‌ودو سال پیش، در اکتبر ۱۹۷۳، وزرای نفت کشورهای عضو سازمان کشورهای عرب صادرکننده نفت (اوآپک) در حالی که جنگ میان اسرائیل، سوریه و مصر در جریان بود و جهان در آستانه یک رویارویی هسته‌ای میان ایالات متحده و اتحاد شوروی قرار داشت، در کویت گرد آمدند.
در کویت، وزرای اوآپک به رهبری عربستان تصمیم گرفتند تولید نفت را کاهش دهند و صادرات به آمریکا و دیگر حامیان اسرائیل را محدود کنند. این آغاز تحریم نفتی اعراب بود که اقتصادهای غربی را به سمت رکود سوق داد.
جنگ، که در ۶ اکتبر ۱۹۷۳ با حمله هماهنگ مصر و سوریه به نیروهای اسرائیلی در صحرای سینا و بلندی‌های جولان آغاز شد، پس از ۱۹ روز پایان یافت. سلاح نفتی اوآپک نقشی در تسریع آتش‌بس ایفا کرد.
ما امروز، در حالی که اسرائیل حملات خود به شهر غزه را تشدید کرده، شمار کشته‌ها در غزه به نزدیک ۶۵ هزار نفر رسیده است (که بیشتر قربانیان زنان و کودکان‌اند)، و یک کمیسیون سازمان ملل اسرائیل را به نسل‌کشی در غزه متهم کرده، بسیاری از همان کشورهایی که در سال ۱۹۷۳ بهای سنگینی برای حمایت آمریکا از اسرائیل تحمیل کردند، عمدتاً منفعل مانده‌اند.
انفعال اتحادیه عرب
رامی خوری، تحلیلگر باسابقه در دانشگاه آمریکایی بیروت، می‌گوید: «دولت‌های عرب در قرن گذشته هرگز به حاکمیت کامل دست نیافته‌اند. آنها برای رفاه، حفاظت یا حتی بقا به کشورهای خارجی وابسته‌اند». و طنز ماجرا اینجاست که حتی همین وابستگی هم مانع آسیب‌پذیری‌شان نشده است. در سال ۲۰۲۲، آمریکا قطر را به‌عنوان «متحد اصلی غیرناتویی» معرفی کرد و قطر میزبان بزرگ‌ترین پایگاه هوایی آمریکا در خاورمیانه است.
در بهترین حالت، حاکمانی که دوشنبه در دوحه نشستند مانند درخواست‌کنندگان عمل کردند، و به اراده رئیس‌جمهور غیرقابل‌پیش‌بینی آمریکا چشم دوختند تا نزد رهبر اسرائیل میانجیگری کند. روزنامه دولتی البیان دبی به نقل از «جاسم محمد البدیوی»، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نوشت: «ما انتظار داریم شرکای راهبردی‌مان در ایالات متحده نفوذ خود را بر اسرائیل به کار گیرند تا این رفتار را متوقف کند. آمریکا اهرم فشار و نفوذ بر اسرائیل دارد، و وقت آن است که این اهرم به کار گرفته شود.»
اما چنین امیدهایی بیشتر به خیال‌پردازی شبیه است تا واقعیت. اوایل اوت، ترامپ به شوخی گفت: «این به اسرائیل بستگی دارد که در غزه چه می‌کند.» و چنین شد که سه‌شنبه صبح، ارتش اسرائیل اعلام کرد عملیات زمینی در شهر غزه را آغاز کرده است. بیانیه نشست دوحه نتوانست جلوی آن را بگیرد.
منبع: اکوایران
ثبت دیدگاه