حملات آمریکا و اسرائیل گرچه برنامه هستهای ایران را کند کردهاند، اما نتوانستهاند زیرساختهای هسته ای را نابود کنند. اروپا همچنان بر گفتوگو با تهران تأکید دارد، اما فضای سیاسی بسته و بیثباتی سیاستهای آمریکا، روند مذاکرات را دشوار کرده است. دیپلماتها هشدار میدهند بدون توافق جدید، کنترل بر فعالیتهای هستهای ایران غیرممکن خواهد بود؛ در حالی که تهران همکاری با آژانس را کاهش داده و اختلافات درباره برنامه موشکی نیز پابرجاست.
برای تشکیل کابینه آینده خود، رئیسجمهور منتخب عناصری تحریکآمیز را برگزیده که آمادهاند تا به مجریان انتقام او از نهادها تبدیل شوند، همانطور که این روزنامه سواحل غربی (لوس انجلس تایمز) تأکید کرده است.
همزمان با خروج اسد از سوریه، تحولات این کشور و تاثیر آن بر پویایی خاورمیانه مورد توجه قرار گرفته است و تحلیلگران تلاش دارند تا نقشآفرینی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای در این جغرافیا را ارزیابی کنند و تلاش دارند تا سناریوهایی در باب آینده خاورمیانه ارائه دهند.
پایان حکومت خاندان اسد در حالی با چنین حملهای سریع رقم میخورد که در اوج جنگ داخلی سوریه نیز چنین اتفاقی نیفتاد و همین هم به سه عامل باز میگردد؛ نخست این که ارادهای منطقهای و بینالمللی و چه بسا معاملهای برای تغییر در سوریه و برچیدن این حکومت شکل گرفت و عامل دوم این که خود نظام سوریه از داخل پوسیده بود و تنها ظاهر و پوستهای از آن باقی مانده بود. عامل سوم این که مخالفان و طیفهای مختلف آن با اتحاد و لو موقت، قدرت قابل توجهی پیدا کردند که با همراهی دو عامل اول کار را تمام کرد.
سقوط غیرمنتظره بشار اسد و پیروزی هیئت تحریرالشام، نظم ژئوپلیتیک خاورمیانه را به لرزه درآورده و معادلات پیچیدهای برای بازیگران منطقهای و جهانی ایجاد کرده است.
سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در واکنش به گزارش اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره افزایش تولید اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد در ایران، ادعاهای سیاسی درباره برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان را تکرار و بدون اشاره به اینکه بدعهدی و بیعملی کدام طرفها اجرای توافق هستهای را به بنبست کشانده است ادعا کردند که اقدامات ایران برجام را توخالی کرده است.
رویترز به نقل از منابعی در سوریه گزارش داد، مخالفان مسلح سوریه حدود ۶ ماه پیش ترکیه را از برنامههای خود برای انجام عملیات تهاجمی علیه مقامات رسمی سوریه مطلع کردند و معتقد بودند که «تایید ضمنی» خود را کسب کردهاند.
ابومحمد الجولانی که نیروهایش به همراه سایر گروههای مسلح با سرعت خیره کننده و درعرض چند روز کنترل شهرهای سوریه و دمشق را یکی پس از دیگری به دست گرفتند، در چند روز گذشته و بویژه از زمان آغاز حملات مخالفان سوریه در شهرهای این کشور، تلاش کرده است خود را فردی معتدل معرفی کند.
هنوز ۲ ساعت از آتشبس میان رژیم صهیونیستی و حزبالله لبنان نگذشته بود که نزدیک به بیست هزار تروریست از مرزهای شمالی سوریه که تحت کنترل دولت ترکیه است و آمریکا بیش از ۲۰ پایگاه نظامی در آن منطقه دارد، به درون خاک سوریه سرازیر شده و با انواع تسلیحات مدرن -عمدتاً ساخت آمریکا و اسرائیل- دست به شورش، قتل عام و تخریب منازل و زیر ساختها زدند.
در باب چرایی پیشروی شورشیان اما و اگرهای بسیاری مطرح است. گروهی بر متغیرهای داخلی اشاره دارند و گروهی دیگر درباب متغیرهای بیرونی میگویند. با این همه میتوان گفت که مجموعهای از عوامل در کنار هم زمینهساز وقوع بحرانی جدیتر از بحران پیشین در سوریه شده است تا شورشیها برای تصرف دمشق خیز جدی بردارند.
یک روزنامه ترکیه ای ۵ سناریوی احتمالی را برای تحولات اوضاع در سوریه ارائه کرده است.