رابطه بین رئیس‌جمهور و حامی اصلی‌اش در هفته‌های اخیر کمی تیره شده بود، چون ترامپ احساس می‌کرد ماسک بیش از حد در ساختمان بال غربی کاخ سفید مانده است. دو نفر مطلع از وضعیت گفتند که ماسک به طور خصوصی پیشنهاد کرده بود می‌تواند در کاخ سفید بماند، اما ترامپ به آرامی این پیشنهاد را رد کرد. با این حال، جمعه گذشته ماسک با بدرقه گرمی خداحافظی کرد – همراه با یک کلید طلایی بزرگ، هرچند فقط نمادین – که هدف آن حفظ این میلیاردر ناپایدار به عنوان یک دوست و نه دشمن بود. اما این صلح حتی یک هفته هم دوام نیاورد.
سه‌شنبه، ماسک در شبکه ایکس به طرح بودجه جمهوری‌خواهان که در سنا در حال بحث بود، حمله کرد و قانون مورد تائید ترامپ را «یک موجود نفرت‌انگیز و زننده» خواند. حتی زمانی که کاخ سفید تلاش کرد اختلافات را کم‌اهمیت جلوه دهد، ماسک نتوانست از دلخوری‌هایش بگذرد، از جمله حذف اعتبارهای مالیاتی خودروهای برقی از این طرح و رد انتخاب ماسک برای مدیریت ناسا توسط ترامپ.
روز پنج‌شنبه، ثروتمندترین مرد جهان به قدرتمندترین آن حمله کرد. هر کدام در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی خود به دیگری تاختند و تماشاگران را مجبور کردند به سرعت بین تروث سوشال و ایکس جابجا شوند. ترامپ دستیار سابقش را «دیوانه» خواند، در حالی که ماسک خیلی فراتر رفت و به طور چشمگیری اختلاف را شدت بخشید؛ او خواستار استیضاح ترامپ شد، پیشنهاد داد که رئیس‌جمهور بخشی از حلقه رسوای قاچاق جنسی جفری اپستین بوده، و – سومی که در نظر ترامپ احتمالاً از همه بدتر بود – اعتبار پیروزی رئیس‌جمهور در انتخابات نوامبر را به خود نسبت داد.
ماسک چیزهای بیشتری برای از دست دادن دارد
ظاهراً اکنون این نمایش فروکش کرد، چرا که ترامپ – حداقل با معیارهای خودش – قدری خویشتن‌داری نشان داد. رئیس‌جمهور تأکید کرد که به ماسک فکر نمی‌کند و تنها می‌خواهد لایحه‌ای را که موضوع دعوا بود، تصویب کند. در همین حال، ماسک چیزهای بیشتری برای از دست دادن دارد: شهرت تازه‌اش در جنبش ماگا (عظمت را به آمریکا بازگردانیم)، ثروت شخصی‌اش، و قراردادهای دولتی کسب‌وکارهایش به ارزش میلیاردها دلار.
استیون بنن، مشاور بانفوذ ترامپ که سال‌هاست منتقد ماسک است، با تمسخر گفت که حملات میلیاردر فناوری به ترامپ آن‌قدر شخصی بود که طرفداران جنبش ماگا هرگز او را نمی‌بخشند. بنن گفت: «فقط طرفداران متعصب با او می‌مانند. او مردی بی‌وطن است.»
ترامپ و ماسک در طول دوران انتقال قدرت و ماه‌های نخست پس از مراسم تحلیف، جدانشدنی بودند. گاهی ماسک در اقامتگاه کاخ سفید می‌ماند و برای خبرنگاران داستان‌های تفریح‌های شبانه در آشپزخانه کاخ سفید را تعریف می‌کرد. او به مشاور قدرتمند ترامپ، استیون میلر، و همسرش کتی که هم‌زمان با ماسک به عنوان کارمند ویژه دولتی وارد دولت شده بود، نزدیک شد. پسر پنج ساله ماسک به نام ایکس، بازدیدکننده مکرر دفتر بیضی و امارت مار-آ-لاگو بود و گاهی در میزهای باشگاه خصوصی ترامپ بازی می‌کرد.
اما با گذشت زمان تنش‌ها افزایش یافت، از جمله دعوا با صدای بلند در بال غربی بین ماسک و وزیر خزانه‌داری اسکات بسنت، جلسه داغ کابینه درباره تعدیل نیروها، برخوردهایی با کارکنان ارشد کاخ سفید. ترامپ عصبانی شد که ماسک پشت سرش به مدیران عامل شرکت‌ها درباره برنامه تعرفه‌هایش بد گفته و به ویژه وقتی در مارس نیویورک تایمز گزارش داد که ماسک قرار است در پنتاگون یک جلسه محرمانه درباره چین داشته باشد، خشمگین شد. رئیس‌جمهور ماه گذشته به طور خصوصی به نزدیکانش گفته بود که از مدیر تسلا خسته شده است. کاهش هزینه‌‌هایی که توسط وزارت کارآمدی ماسک (DOGE) اعمال شد، حتی برخی جمهوری‌خواهان که به خدمات دولتی هدف گرفته‌شده توسط این وزارتخانه وابسته بودند را عصبانی کرد. دو مشاور گفتند که ترامپ ابتدا ادعای ماسک را پذیرفته بود که وزارت کارآمدی دولت قرار است دو تریلیون دلار صرفه‌جویی کند. اما با افزایش آشفتگی، صرفه‌جویی‌های احتمالی کاهش یافت و ترامپ دلسرد شد.
بنن گفت: «ترامپ در ابتدای امر خیلی خوشحال بود، اما وقتی مشخص شد که ادعای صرفه‌جویی یک تریلیون دلاری وزارت کارآمدی دولت چرند است، این علاقه کمرنگ شد. ترامپ فقط گفت، باشه». در نهلیت هم مدت ۱۳۰ روزه مسئولیت ماسک به عنوان کارمند ویژه دولتی اواخر ماه گذشته به پایان رسید. دو مشاور گفتند که با وجود ناامیدی فزاینده از واشنگتن، ماسک به کاخ سفید پیشنهاد داد که می‌خواهد بماند، اما ترامپ این پیشنهاد را رد کرد.
جنجال بر سر «قانون یک طرح زیبا»
در همین حال، ماسک به طرح بزرگ و جامع «قانون یک طرح زیبا» که کل دستور کار جمهوری‌خواهان و شخص ترامپ را شامل می‌شد، حمله کرد. او به صورت خصوصی با ترامپ، سوزی وایلز، رئیس دفتر ترامپ و نانسی پلوسی (رئیس سابق مجلس نمایندگان) لابی کرد تا اعتبار مالیاتی خودروهای برقی را وارد این لایحه کنند و وقتی این اتفاق نیفتاد، به صورت عمومی این طرح را آتش زد و سه‌شنبه در صفحه ۲۲۰ میلیون دنبال‌کننده‌اش در ایکس نوشت: «شرم بر کسانی که به آن رأی دادند: می‌دانید که اشتباه کردید».
این اختلاف باعث شده جمهوری‌خواهان کنگره بین رئیس‌جمهوری که وفاداری آنها را می‌خواهد و میلیاردر بزرگی که به پیروزی آنها در سال گذشته کمک مالی کرده (و اگر بخواهد می‌تواند از رقبایشان حمایت کند) مجبور به انتخاب شوند. برخی از آنها فوراً بی‌طرفی خود را اعلام کردند. برخی دیگر از جمهوری‌خواهان همانند کودکی که از والدینش می‌خواهد برای حفظ خانواده دعوا نکنند، موضع گرفتند. نماینده بث ون داین در یک پست در ایکس نوشت: «ما بهترین شانس را برای نجات آمریکا، نجات جهان و آوردن رفاه پایدار داریم. ما با هم قوی‌تر هستیم!! به خاطر خدا آتش‌بس اعلام کنید!»
برای رهبران حزب جمهوری‌خواه، انتخاب آسان به نظر می‌رسد: آنها کنار ترامپ ایستاده‌اند، به شدت از لایحه‌ای که به نمایندگی از او نوشته‌اند دفاع می‌کنند و عجله دارند آن را قبل از مهلت تعیین‌شده ۴ ژوئیه تصویب کنند. پس از آنکه ماسک دیروز در توهینی به ترامپ مسئولیت پیروزی‌های حزب در کنگره را به خود نسبت داد، مایک جانسون به خبرنگاران گفت که این افتخار متعلق به ماسک نیست بلکه به رئیس‌جمهور تعلق دارد.
چند محافظه‌کار مجلس نمایندگان به انتقادات ماسک درباره این که این لایحه کسری بودجه ایجاد می‌کند پرداختند و گفتند ممکن است اگر سنا لایحه را بهبود ندهد، در حمایت‌شان تجدید نظر کنند. یکی از استراتژیست‌های جمهوری‌خواه گفت: «او بزرگ‌ترین اشتباه را در واشنگتن مرتکب شد. او حقیقت را گفت. حتی اگر آزاردهنده باشد، اشتباه نمی‌کند.»
زیاده‌روی ماسک
اما ممکن است ماسک با حملات شخصی به رئیس‌جمهور، بیش از حد پیش رفته باشد. دیروز اواخر روز، شاید وقتی ماسک فهمید که احتمالاً در مبارزه‌ای که آغاز کرده بود شکست خواهد خورد، آرام‌تر شد و با تحسین برخی پست‌های شبکه‌های اجتماعی ترامپ، آنها را بازنشر کرد و گفت که تهدیدش برای کنار گذاشتن سفینه‌های فضایی دراگون شرکت اسپیس‌ایکس را پیگیری نخواهد کرد. این سفینه‌ها برای جابجایی فضانوردان ناسا و تجهیزات بین ایستگاه فضایی بین‌المللی استفاده می‌شوند. او ۳۸ میلیارد دلیل برای تلاش به سمت آشتی دارد: این رقم قراردادهایی است که شرکت‌هایش از دولت دریافت می‌کنند و رئیس‌جمهوری که دلخور شده می‌تواند این قراردادها را لغو کند. ماسک در انتخابات ۲۰۲۴ نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار برای حمایت از ترامپ و دیگر جمهوری‌خواهان هزینه کرد، اما تخمین زده می‌شود که افت فروش تسلا در سراسر جهان که عمدتاً به دلیل نارضایتی‌ها از اتحاد او با ترامپ بوده، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به ضررش تمام شده است. سهام تسلا در روزی که درگیری ماسک و ترامپ رخ داد، ۱۴ درصد سقوط کرد.
تا اوایل امروز، ترامپ دوباره درباره این اختلاف پستی منتشر نکرده است. او در چند مصاحبه کوتاه با خبرنگاران اصرار کرد که به ماسک فکر نمی‌کند، اما به شبکه ای‌بی‌سی گفت که ماسک «مردی است که عقلش را از دست داده». متحدان ترامپ شایعات مربوط به مصرف مواد مخدر توسط ماسک که اخیراً توسط نیویورک تایمز مطرح شده بود را به خبرنگاران منتقل کردند (یکی از آنها گفت «فکر می‌کنم کتامین مغزش را کاملاً فاسد کرده»؛ ماسک این گزارش را تکذیب کرده است). دستیاران کاخ سفید که از انفجار عصبانیت ماسک در روز گذشته ناراحت شده بودند، اعلام کردند که ترامپ قصد ندارد امروز با ماسک صحبت کند و رئیس‌جمهور برنامه دارد تسلایی را که در مارس خریده بود بفروشد یا هدیه دهد. هنگامی که از سخنگوی کاخ سفید، کارولین لیویت، درباره جدایی این دو سؤال شد، او به ماسک اشاره‌ای نکرد و فقط گفت که دولت «به مأموریت مهم کاهش هدررفت، کلاهبرداری و سوءاستفاده در دولت فدرال ادامه خواهد داد و لایحه‌ی طرح بزرگ و زیبا برای کمک به انجام این مأموریت حیاتی است.»
ماسک معمولاً روزانه حدود ۱۰۰ پست در ایکس منتشر می‌کند، اما تا بعدازظهر امروز تنها چند پست که همگی تبلیغات کسب‌وکارهای مختلفش بودند، منتشر کرده است و هیچ‌کدام درباره ترامپ نبود.
منبع: اکوایران به نقل از آتلانتیک
ثبت دیدگاه